برنامه ریزی فضایی

1. نقش عوامل انسان ساخت در بیابانزایی شرق اصفهان

اصغر صالحی؛ پریسا کرباسی

دوره 11، شماره 3 ، پاییز 1400، صفحه 24-1

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.126373.1546

چکیده

مهم ترین کانون تولید گرد و غبار در استان اصفهان، کانون سگزی- رودشت می باشد. این کانون با مساحت 801520 هکتار در شرق شهر تاریخی اصفهان واقع شده است. منطقه مورد مطالعه، علی‌رغم قابلیت های اقتصادی فراوان، ... بیشتر مهم ترین کانون تولید گرد و غبار در استان اصفهان، کانون سگزی- رودشت می باشد. این کانون با مساحت 801520 هکتار در شرق شهر تاریخی اصفهان واقع شده است. منطقه مورد مطالعه، علی‌رغم قابلیت های اقتصادی فراوان، به علت خشک سالی، کاهش فعالیت های کشاورزی، نبود فرآیندهای اشتغالزا و به تبع آنها بیکاری و کمبود تقاضا برای نیروی کار، در وضعیت عدم تعادل قرار دارد که این عدم تعادل در سال های آینده بدلیل کاهش منابع آب و افزایش ریزگردها بحرانی‌تر شود. سهم عوامل مختلف درایجاد و گشترش گرد و غبار در شرق اصفهان چگونه و وزن هر کدام چقدر است؟ هدفشناسایی نقش عوامل مختلف و وزن هر یک در ایجاد و گسترش گرد و غبار در شرق اصفهانروشاین پژوهش از نوع پژوهشهای پیمایشی است و برای دستیابی به اهداف پژوهش متناسب با جامعه آماری طرح، پرسشنامه هایی طراحی شد. علاوه بر این، به منظور کسب اطلاعات بیشتر از روش های مصاحبه نیمه باز، مشاهده نیز استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش های مختلف تحلیل آماری توصیفی و استنباطی همچون تحلیل عاملیpca (آنالیز فاکتور)، روش تحلیل شبکه دست اندرکاران به کمک نرم افزار SPSS/PC+ و تاپسیس استفاده شده است نتایجتعیین درجه اهمیت هر عامل حکایت از اهمیت بسیار زیاد عوامل آب و کشاورزی(ب در تشدید بیابانزایی و بروز ریزگردها در پایلوت سگزی- رودشت دارد. پس از عوامل آب و کشاورزی به ترتیب عوامل اقتصادی، عوامل مدیریت، سیاست و قوانین، عوامل اجتماعی و نهایتا عوامل توسعه و تکنولوژیک قرار دارند. میزان خسارت اقتصادی تنها بخشی از خسارات عظیمی است که این پدیده ی بر سیستم محدوده تحقیق وارد نموده است.

2. تحلیل آثار تولید فرش دست‌باف بر معیشت خانوارهای روستایی شهرستان فسا

اسماء مباشری شیری؛ صادق اصغری لفمجانی

دوره 11، شماره 3 ، پاییز 1400، صفحه 25-43

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2020.118794.1416

چکیده

در حال حاضر، تنوع‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی در مناطق روستایی بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. در این میان، صنعت فرش‌دستباف به علت پیوند دیرینه‌ای که با مناطق روستایی کشور دارد، بایستی به‌عنوان ... بیشتر در حال حاضر، تنوع‌بخشی به فعالیت‌های اقتصادی در مناطق روستایی بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. در این میان، صنعت فرش‌دستباف به علت پیوند دیرینه‌ای که با مناطق روستایی کشور دارد، بایستی به‌عنوان جزئی از اقتصاد غیر زراعی روستایی، در قالب رویکرد معیشتی مورد توجه قرار گیرد. هدف: هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت تولید و اثرات تولید فرش‌دستباف بر معیشت خانوارهای روستایی این شهرستان می‏باشد.روش پژوهش: این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام گردیده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه خانوارهای قالیباف ساکن در روستاهای شهرستان فسا می‌باشد. برای محاسبه تعداد حداکثری خانوارهای نمونه تحقیق، بر مبنای تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای مورد مطالعه و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 372 خانوار نمونه جهت تکمیل پرسشنامه‌ها محاسبه گردید و نهایتاً پرسشنامه‌های خانوار با نمونه‌برداری تصادفی از بین خانوارهای فعال در تولید فرش‌‌دستباف تکمیل شده‌اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از مدل AHP، تحلیل‏های آماری و فضایی و نرم‌افزارهایExpert choice ، SPSS و ArcGIS استفاده گردیده است. نتایج: یافته‌های تحقیق مؤید آن است که تولید فرش‌دستباف به‌تنهایی و یا همراه با دامداری، معیشت غالب 6/26 درصد از خانوارهای مورد مطالعه را تشکیل می‌دهد. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، روستاهایی که مهارت بافت فرش دستباف ساکنان آنها به روش سنتی بوده، میانگین مطلوبیت معیشت خانوارهای ساکن در آنها، در سطح متوسط یا ضعیف و پایین‌تر از سایر روستاهای فعال در تولید فرش دستباف می‌باشد. نتایج آزمون کندال در بررسی ارتباط بین میزان تولید فرش‌دستباف با سطح مطلوبیت معیشت خانوارهای مورد مطالعه نیز نشان می‌دهد که این دو متغیر با ضریب همبستگی 106/0- با یکدیکر در ارتباط می‌باشند. نوآوری: در این تحقیق، سطح مطلوبیت معیشت خانوارهای مورد مطالعه تعیین گردید و پراکنش روستاهای دارای فرش‌دستباف به تفکیک میانگین مطلوبیت معیشت خانوارهای ساکن در آنها مورد توجه بوده است.

3. بررسی عوامل مؤثر بر تکامل فروچاله‌های کارستیک در سازند گچساران با استفاده از مدل فازی نمونة پژوهش: دشت مارون کهگیلویه و بویراحمد

حمیده غلام حیدری؛ حاجی کریمی؛ مژگان انتظاری؛ محمد حسین رامشت

دوره 11، شماره 3 ، پاییز 1400، صفحه 45-72

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.121963.1476

چکیده

وجود سازندهایی که شامل لایه های گچی است زمینه ساز تشکیل اشکال کارستی گچی خواهد بود. میزان ستبری لایه های گچی و کیفیت این لایه ها در شکل گیری اینگونه اشکال تاثیرگذار است. دشت مارون، در بخش چین خورده ساده ... بیشتر وجود سازندهایی که شامل لایه های گچی است زمینه ساز تشکیل اشکال کارستی گچی خواهد بود. میزان ستبری لایه های گچی و کیفیت این لایه ها در شکل گیری اینگونه اشکال تاثیرگذار است. دشت مارون، در بخش چین خورده ساده رشته کوه زاگرس در استان های خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. وجود سازند گچساران و پدیده های کارستی گچی که مهمترین آنها فروچاله است در این دشت، می تواند تاثیر بسیار مخربی بر جاده ها، تاسیسات، زمین های کشاورزی و واحدهای مسکونی و مخزن سد مارون که در این دشت واقع شده است، داشته باشد اما متاسفانه کمتر به شناخت و مطالعه این پدیده پرداخته شده است. در این پژوهش به منظور تعیین پتانسیل کارست زایی در دشت مارون جهت مدیریت سازه های مهم منطقه، نقشه پهنه بندی ریسک شکل گیری کارست با استفاده از مدل فازی تهیه شده که جهت تهیه این نقشه از ده عامل محیطی شامل شیب، وجه شیب، زمین شناسی، فاصله از خط کنیک، فاصله از خطوط جریان، فاصله از رودخانه، طبقات ارتفاعی، کاربری اراضی، اقلیم و شاخص (NDVI) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که 2/55 درصد از منطقه مورد مطالعه با توجه به این که در محدوده سازندگچساران قرار ندارد و فاقد لایه های گچی است، این بخش از دشت از نظر وقوع فروچاله در محدوده ریسک صفر درصد قرار می گیرد و 2/11 درصد در محدوده ریسک بالا، 5/18 درصد ریسک متوسط و 1/15 درصد در محدوده ریسک پایین قرار دارد. بر اساس بازدیدهای میدانی و بررسی نقشه پهنه بندی، عوامل اصلی موثر در تکامل کارست این منطقه شیب و خطوط آبراهه منطبق بر لایه های گچی می باشد.

مقاله پژوهشی

4. مدل‌سازی عوامل مؤثر بر توسعة شاخص‌های کارآفرینی در مناطق روستایی ایران نمونة پژوهش: منطقة اورامانات، استان کرمانشاه

داود جمینی؛ علیرضا جمشیدی

دوره 11، شماره 3 ، پاییز 1400، صفحه 73-94

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.128388.1576

چکیده

طرح مسئله: در حال حاضر جامعه روستایی ایران با مسائل و مشکلات متعددی مانند فقر، بیکاری، سطح درآمد پایین، مهاجرت، برخورداری پایین از خدمات زیرساختی و رفاهی، سطح بالای ناامنی غذایی و ... مواجه است. ریشه اصلی ... بیشتر طرح مسئله: در حال حاضر جامعه روستایی ایران با مسائل و مشکلات متعددی مانند فقر، بیکاری، سطح درآمد پایین، مهاجرت، برخورداری پایین از خدمات زیرساختی و رفاهی، سطح بالای ناامنی غذایی و ... مواجه است. ریشه اصلی این مشکلات به ضعف بنیان اقتصادی روستاییان برمی‌گردد که برای حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی روستاییان یکی از مهم‌ترین راهکارها، توسعه و ترویج کارآفرینی در میان آن‌ها است که از آن به عنوان موتور توسعه اقتصادی یاد می‌شود. هدف: هدف این پژوهش ارزیابی شاخص‌های کارآفرینی در میان روستاییان و شناسایی عوامل موثر بر آن است که به صورت مطالعه موردی در منطقه اورامانات (استان کرمانشاه) انجام شده است. روش: این پژوهش کمی و کاربردی به صورت پیمایشی انجام شده است و به لحاظ روش‌شناختی، با ترکیبی از روش-های توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیل ساختاری انجام گرفته است. ابزار اصلی پژوهش برای گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای بوده که روایی آن به صورت صوری و پایایی آن با استفاده ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه سرپرستان خانوار روستایی ساکن در منطقه اورامانات بود (23344 = N)، که از میان آن‌ها 209 نفر (سرپرست خانوار) با استفاده از جدول بارتلت و همکاران (2001) و به روش طبقه‌ای و با انتساب متناسب نمونه‌ها جهت مطالعه انتخاب شدند. نتایج: نتایج پژوهش نشان می‌دهد میزان برخورداری روستاییان از شاخص‌های کارآفرینی با میانگین 453/2 در سطح پایینی قرار دارد. نتایج مدل تحلیل ساختاری در زمینه تعیین‌کننده‌های کارآفرینی در مناطق روستایی نشان داد دو عامل سیاست‌های حمایت اقتصادی و عوامل محیطی ـ منطقه‌ای به‌ترتیب با اثر کل 613/0 و 461/0 از عوامل کلیدی موثر بر توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی هستند. نوآوری: بومی‌سازی شاخص‌های کارآفرینی ارائه شده توسط موسسه جهانی توسعه کارآفرینی در محدوده مطالعاتی نوآوری پژوهش حاضر است.

5. تحلیل دیدگاه جوامع روستایی در رابطه با عوامل بازدارنده و پیش برنده توسعه گردشگری روستایی، مورد مطالعه: روستاهای شهرستان نیر

بهرام ایمانی؛ منصور رحمتی؛ محمد باقر مهدی زاده

دوره 11، شماره 3 ، پاییز 1400، صفحه 95-116

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.128362.1575

چکیده

پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی‌-‌ تحلیلی است که رویکرد حاکم بر آن کمی و کیفی است. برای به‌دست آوردن داده های موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شد. جامعه‌آماری پژوهش ... بیشتر پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی‌-‌ تحلیلی است که رویکرد حاکم بر آن کمی و کیفی است. برای به‌دست آوردن داده های موردنیاز از روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شد. جامعه‌آماری پژوهش 10 روستای گردشگر‌پذیر در بخش مرکزی شهرستان نیر با جمعیت 1157 است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر برآورد گردید که پراکندگی تعداد نمونه‌ها در روستاها، متناسب با تعداد جمعیت آن‌ها توزیع شد. جهت بررسی موضوع از شاخص‌های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و مدیریتی(نهادی) در دو بعد پیش‌برنده و بازدارنده بهره گرفته شد و بر اساس تحلیل محتوای کیفی دادههای گردآوری شده از طریق بررسی منابع و مصاحبهها، مفاهیم کلیدی از متن یادداشتها و مصاحبهها استخراج و طی انجام کدگذاری باز 30 عامل بازدارنده و 22 عامل پیش برنده شناسایی شدند. روایی پرسشنامه توسط متخصصان و کارشناسان مجرب در این زمینه مورد تأیید قرار گرفت و ضریب پایایی آن نیز بر اساس آلفای کرونباخ85/0 برآورد گردید. جهت تجزیه‌و‌تحلیل از نرم‌افزارهای، SPSS19 و Lisrel بهره گرفته شد. نتایج نشان می‌دهد در بین عوامل پیش‌برنده گردشگری روستایی، بیشترین بار عاملی در بین عامل زیربنایی - کالبدی به گویه زیبایی‌های موجود در مساکن‌های روستایی، در عامل محیطی به گویه برخورداری از چشم اندازهای زیبا و بدیع طبیعی، در عامل اقتصادی - اجتماعی، گویه وجود تنوع معیشت و در عامل مدیریتی - نهادی، گویه افزایش نهاد‌ها و سازمان‌های غیر‌دولتی در زمینه گردشگری اختصاص داشته است. در رابطه با عوامل بازدارنده نیز نتایج نشان می‌دهد که در عامل زیربنایی - کالبدی به گویه ضعف در حوزة راه و ترابری، در عامل محیطی، تخریب‌های صورت گرفته در استفاده از منابع طبیعی روستا، در عامل اقتصادی - اجتماعی نیز گویه عدم اختصاص اعتبارات بانکی به بخش گردشگری و در عامل مدیریتی - نهادی گویه ضعف هماهنگی بین سازمان‌ها و وزارت خانه‌های متصدی تأثیر بیشتری داشته‌‌است.

1. کاربرد مدل SWOT- QSPM در تدوین استراتژی توسعه گردشگری شهر کاشان

اصغر ضرابی؛ محمدرضا محبوب فر

دوره 3، شماره 4 ، زمستان 1392، ، صفحه 37-58

چکیده

گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار می رود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. در این میان، شهر کاشان علیرغم شرایط جغرافیایی و ... بیشتر گردشگری به عنوان یکی از مهمترین راههای توسعه و رشد اقتصادی در جهان به شمار می رود، ولی در ایران به دلایل فراوان هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. در این میان، شهر کاشان علیرغم شرایط جغرافیایی و تاریخی مناسب و برخورداری از معماری اصیل ایرانی، خانه های تاریخی، مساجد، بازار، تپه های باستانی، صنایع دستی، آیین ها و مراسم خاص مانند: گلابگیری و قالی شویان و بسیاری جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی دیگر، نتوانسته است هماهنگ با این قابلیت های بسیار بالا، صنعت گردشگری خود را متحول سازد. هدف این مطالعه، بررسی مزیت ها و محدودیت های توسعه کانون های گردشگری شهرکاشان و انتخاب استراتژی مناسب در جهت توسعه صنعت گردشگری منطقه است. این پژوهش که بر اساس مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامه‌ریزی استراتژیک QSPM است، به بررسی یافته‌های مطالعات کتابخانه‌ای و نتایج یک بررسی میدانی از طریق توزیع پرسشنامه بین گردشگران و همچنین مصاحبه با کارشناسان حوزه گردشگری پرداخته است. تحلیل های حاصل از مدل SWOT نشان می دهد که این شهر علی رغم برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری در سطح ملی و بین المللی، تعدد تصمیم گیران، ضعف مدیریتی، فقدان ثبات در مدیریت گردشگری منطقه و همچنین نامناسب بودن زیرساخت های محیطی و کالبدی را به عنوان موانع اساسی در جهت رسیدن به این هدف در مقابل خود دارد. در عین حال، جدول اولویت بندی استراتژی های انتخاب شده QSPM بیانگر آن است که از میان پنج استراتژی برگزیده، استراتژی تأکید بر توسعه گردشگری فرهنگی- تاریخی به دلیل وجود مزیت های نسبی این نوع گردشگری در منطقه، نسبت به دیگر استراتژی ها از اولویت بالایی برخوردار است.

2. ساماندهی بافت فرسوده شهری ( نمونه موردی: شهر شیراز)

حمیدرضا وارثی؛ مسعود تقوایی؛ نعمت الله رضایی

دوره 2، شماره 2 ، پاییز 1391، ، صفحه 129-156

چکیده

گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت‌های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربریهای شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، ... بیشتر گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت‌های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربریهای شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج بافت‌های قدیمی شهرها کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست داده‌اند و این بافت‌ها با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده‌اند. منطقه 8 شهرداری شیراز که به عنوان منطقه مورد مطالعه این تحقیق انتخاب شده است، از قاعده فوق مستثنی نبوده و در زمره بافت‌های فرسوده کشور محسوب می‌گردد. هدف اصلی و کلی این تحقیق، شناخت ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی ساکنان بافت فرسوده(شهر شیراز) و همچنین شناخت وضعیت کالبدی بافت است. روش تحقیق در این مقاله با توجه به موضوع، اهداف و فرضیات تحقیق، به صورت کتابخانه‌ای، میدانی(مشاهده، مصاحبه و پرسش نامه) و استفاده از نرم افزارهای مختلف مانند GIS, SPSS, Auto Cad است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده‌ها، نتایج تحقیق نشانگر آن است که کمبود امکانات، خدمات شهری و تأسیسات زیربنایی سبب مهاجرت ساکنان بومی به مناطق دیگر شهر شده و باعث منفی شدن نرخ رشد جمعیت بافت، طی سال‌های اخیر شده است و از طرف دیگر به خاطر وضعیت اجتماعی - اقتصادی ساکنان بافت، سبب شده تا روند بهسازی و نوسازی درون بافت کند شود، که این عوامل سبب فرسوده شدن و تخریب بیشتر بافت شده است.

3. بررسی و تحلیل علل شکل گیری حاشیه نشینی در شهر کرمان نمونه مورد مطالعه: محلات سیدی وامام حسن

محمد رضا رضایی؛ محسن کمانداری

دوره 4، شماره 4 ، زمستان 1393، ، صفحه 179-196

چکیده

افزایش سریع شهرنشینی بدون همراهی رشد و توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی لازمه شهرنشینی پایدار، شهرها را با مشکلات و معضلات متعددی مواجه کرده است. یکی از این معضلات ظهور محله حاشیه نشین در اطراف شهرها ... بیشتر افزایش سریع شهرنشینی بدون همراهی رشد و توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی لازمه شهرنشینی پایدار، شهرها را با مشکلات و معضلات متعددی مواجه کرده است. یکی از این معضلات ظهور محله حاشیه نشین در اطراف شهرها بزرگ می باشد.این مجموعه ها به دلیل استقرار تعداد زیادی از شهروندان درون خود و به دلیل عدم برخورداری مناسب از خدمات شهری، وضعیت نامطلوب و کیفیت پایین زندگی، یکی از چالش های اساسی شهرنشینی پایدار به حساب می آیند. این مناطق شهری قابلیت بالایی برای انواع آسیب ها و مسائل اجتماعی دارند و در صورت بی توجهی می توانند هستی و حیات یک شهر را نیز تهدید کنند.هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر علل شکل گیری و گسترش محلات حاشیه نشین (شهرک سیدی و امام حسن)در شهر کرمان می باشد.روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی است که داده های مورد نظر از طریق مطالعه میدانی وکتابخانه ای جمع آوری شده ،در روش پیمایشی از ابزار پرسشنامه استفاده شده و حجم نمونه371نفر با استفاده از فرمول کوکران تعیین شده شیوه نمونه گیری سهمیه ای و پرسشنامه به صورت تصادفی بین ساکنین محلات سیدی و امام حسن توزیع شده است. و به وسیله نرم افزار spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته،نتایج تحقیق حاکی از آن است مهم ترین عامل ایجاد و گسترش این محلات در شهر کرمان مهاجرت از محیط های کوچک روستایی– شهری می باشد که خود ناشی از جاذبه های اقتصادی شهر کرمان مانند( دسترسی به شغل بهتر و افزایش درآمد )و دافعه های اقتصادی شهرها و روستاهای اطراف(درآمد کم، دسترسی به امکانات )و دافعه های اجتماعی – فرهنگی در محل سکونت قبلی(پایین بودن ارزش کار و فراهم نبودن زمینه برای پیشرفت)، بوده است. و درنهایت باعث حاکم شدن فرهنگ فقر در این محلات و به تبع آن موجب بروز انواع ناهنجاری ها ی شهری(اشتغال افراد حاشیه نشین در مشاغل کاذب، وجود ساخت و سازهای غیر مجاز، افزایش جرم و جنایت، اثرات نامطلوب فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آلودگی محیط زیست شهری و غیره) شده است.

4. بررسی و تحلیل آثار ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعة سکونتگاه‌های روستایی (نمونه: روستای رادکان شهرستان چناران)

علی اکبر عنابستانی؛ حسن گیاهی؛ مهدی جوانشیری

دوره 8، شماره 2 ، تابستان 1397، ، صفحه 1-24

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2018.108017.1132

چکیده

اقامتگاه‌های بوم‌گردی چند سالی است در روستاهای اطراف شهرهای بزرگ و دارای آثار تاریخی و طبیعی شکل‌ گرفتند و سازمان‌های متولی از آنها حمایت می‌کنند. از سویی نیز مشکلات شهرنشینی و فطرت طبیعت‌دوست آدمی، ... بیشتر اقامتگاه‌های بوم‌گردی چند سالی است در روستاهای اطراف شهرهای بزرگ و دارای آثار تاریخی و طبیعی شکل‌ گرفتند و سازمان‌های متولی از آنها حمایت می‌کنند. از سویی نیز مشکلات شهرنشینی و فطرت طبیعت‌دوست آدمی، او را به دامان طبیعت و مناطق آرام می‌کشاند؛ بنابراین این عامل فرصت خوبی است تا اسباب توسعة روستایی با گردشگری و خدمات آن فراهم آید. این پژوهش قصد دارد آثار ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی را بر توسعة سکونتگاه‌های روستای رادکان چناران تجزیه‌ و تحلیل کند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از نظر نحوة گردآوری اطلاعات، توصیفی - پیمایشی است. جامعة آماری پژوهش ساکنان روستای رادکان (N=3734) و حجم نمونه براساس فرمول کوکران و به ‌طور تصادفی ساده، 146 نفر از اهالی روستاست. ابزار اصلی گرد‌آوری داده‌ها و سنجش متغیرهای پژوهش، پرسش‌نامه است. میزان اعتبار (روایی) شاخص‌ها را 10 نفر از داوران متخصص در حوزة مطالعات گردشگری ارزیابی و داوری کردند. در ادامه میزان پایایی پرسش‌نامه با بهره‌گیری از آزمون کرونباخ (با رقم 91/0) در سطح بالایی تأیید و داده‌ها با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS در قالب روش تحلیل عاملی تجزیه‌ و تحلیل شد. نتایج پژوهش از تقلیل 37 متغیر، بیان‌کنندة 8 عامل استخراج‌شده بود که 69/88 درصد از واریانس را تبیین می‌کند و نشان از رضایت‌بخش‌بودن تحلیل عاملی و متغیرهای بررسی‌شده دارد؛ بر این اساس عامل اشتغال‌زایی که 65/21 درصد اثرگذاری اقامتگاه بوم‌گردی را تبیین می‌کند، شامل متغیرهای ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، گسترش فرصت‌های شغلی برای زنان و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید است؛ عامل افزایش تولید و درآمد با واریانس 69/18 و عامل تقویت هویت محلی با واریانس 23/14، بیشترین درصد و عوامل کالبدی – معماری با واریانس 75/4 و اجتماعی – فرهنگی با واریانس 12/3، کمترین درصد اثرگذاری اقامتگاه‌های بوم‌گردی را بر توسعة روستای رادکان تبیین می‌کنند؛ همچنین با توجه به نتایج آزمون T تک‌نمونه‌ای، عامل چهارم (رونق‌بخش خدمات) با آمارة 11/9 و عامل اول (اشتغال‌زایی) با آمارة 62/8 بیشترین نقش را در این زمینه داشته‌اند.

5. بررسی و تحلیل روند اشتغال و بیکاری در شهرستان صحنه طی دوره‌های (85-1375)

احمد تقدیسی؛ داود جمینی؛ نصرت مرادی

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، ، صفحه 81-106

چکیده

اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی‌ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می‌دهد. توسعه زمانی تحقق می‌یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری ... بیشتر اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی‌ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می‌دهد. توسعه زمانی تحقق می‌یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری علاوه بر اتلاف منابع انسانی، مسایل و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد. اتلاف منابع به ویژه بیکاری نیروی انسانی دوره گذر توسعه را به یک دوره فرسایشی بدل می‌نماید و دامنه فقر را در جامعه گسترش می‌دهد. در این پژوهش سعی شده با رویکرد توصیفی، تحلیلی و علّی و استفاده از سالنامه آماری استان کرمانشاه و مستندات مرکز آمار کشور، به بررسی، تحلیل و مقایسه روند اشتغال و بیکاری شهرستان صحنه به لحاظ شاخص‌های جمعیت 10 ساله و بیشتر (سن فعالیت اقتصادی)، جمعیت فعال و غیرفعال، شاغل و بیکار، میزان شاغلین بخش‌های عمده فعالیت اقتصادی و همچنین شناسایی بخش‌های پایه و غیرپایه اقتصادی با استفاده از ضریب مکانی طی دو دوره 85-1375 پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در شهرستان صحنه در دوره 1385 نسبت به 1375، حدود 6 درصد و میزان هر یک از شاخص‌های جمعیت 10 ساله و بیشتر، جمعیت فعال، شاغلان بخش کشاورزی به ترتیب 10 درصد، 11 درصد و 10 درصد افزایش داشته است. در مجموع در دو دوره مورد بررسی، شهرستان صحنه دارای کمترین نرخ بیکاری در میان شهرستان‌های استان کرمانشاه بوده است. یافته‌ها همچنین نشان دهنده افزایش ضریب مکانی در بخش کشاورزی و کاهش آن در بخش‌های صنعت و خدمات در دو دوره مورد بررسی است؛ بنحوی که تنها بخش کشاورزی شهرستان در گروه پایه اقتصادی قرار گرفته و ضریب مکانی بیشتر از 1 را دارد و دو بخش صنعت و خدمات با ضریب مکانی کمتر از 1، در گروه غیرپایه واقع شده‌اند. استفاده از مثلث ژاکلین بوژوگارنیه و ژرژشابو برای تعیین نقش اقتصادی، کشاورزی را به عنوان عمده‌ترین فعالیت اقتصادی شهرستان صحنه تعیین نمود.

مقاله پژوهشی

1. تببین تاب آوری اجتماعی بافت فرسوده شهری با بهره گیری از معادلات ساختاری PLS (نمونه موردی منطقه سه شهر اصفهان )

احمد خادم الحسینی؛ مهشید گرجی؛ مهری اذانی؛ حمید صابری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 دی 1399

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.126690.1554

چکیده

چکیده امروزه، آسیب پذیری شهرها و به ویژه بافت های قدیمی و فرسوده در برابر سوانح طبیعی، تبدیل به یک از دغدغه های اصلی برنامه ریزان ومدیران شهری در سال های اخیر شده است .به همین دلیل تقویت اجتماع ساکن در ... بیشتر چکیده امروزه، آسیب پذیری شهرها و به ویژه بافت های قدیمی و فرسوده در برابر سوانح طبیعی، تبدیل به یک از دغدغه های اصلی برنامه ریزان ومدیران شهری در سال های اخیر شده است .به همین دلیل تقویت اجتماع ساکن در یک محیط نقش اثر گذار در کاهش خطرات وخسارات دارد .با توجه به شرایط وموقعیتی که بافت فرسوده منطقه سه شهر اصفهان در توسعه اقتصادی وتاریخی شهر اصفهان دارد وعدم توجه ورسیدگی مناسب ، شرایط در بعد اجتماعی تاب آوری منطقه مورد نظر در وضعیت نامناسبی است .تببین تاب آوری اجتماعی به منظور مواجه مطلوب با پیامدهای سوانح ضروری است ، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری 385خانوار ساکن در محله های بافت فرسوده منطقه سه شهر اصفهان با استفاده از فرمول کوکران برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری ، از تحلیل عاملی و روش مدل یابی معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی با استفاده از آزمونt تک نمونه ای با نرم افزار SmartPLS3 و SPSS استفاده شد. در نهایت نقشه های تاب آوری در محیط GIS ترسیم وتحلیل شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق با استفاده از مدل PLS در حالت نمایش آماره t باصریب بالاتر از 58/2 نشان از رابطه معنی داری در سطح اطمینان (۰٫۰۱>P)میزان اثرگذاری هر کدام از مؤلفه ها ، برتاب آوری اجتماعی می باشد. سرمایه اجتماعی ،آگاهی ودانش ، مشارکت اجتماعی ،مهارت وتوانایی وحس تعلق مکانی به ترتیب با میانگین 46/2، 39/3، 54/2، 17/3، 73/2، 4/ 2 (کمتر از میانگین ملاکی 05/۰>p و ۶۷/۳) می باشد.نتایج نشان می دهد اکه وضعیت تاب آوری اجتماعی محلات منطقه سه شهر اصفهان در شرایط نامطلوبی قرار دارد وتاب آور نمی باشد .محله های سرتاوه وسرچشمه ، با میانگین آماری57/2 و69/2 به ترتیب در شرایط نامطلوب قرار دارد

مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

2. سیاست‌گذاری عمومی و توسعه‌یِ منطقه‌ای از منظر رهیافت نهادی

بهزاد ملک پور اصل؛ مرتضی قورچی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 بهمن 1399

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.125311.1540

چکیده

پژوهشِ پیش‌رو در پیِ دست‌یابی به چگونگی اثرگذاریِ سیاست‌هایِ عمومی بر توسعه‌یِ منطقه‌ای از منظر رهیافت نهادی است. سودمند بودن سیاست عمومی برای برنامه‌ریزان، در گرو توجه به این پرسش است: چگونه سیاست‌ها ... بیشتر پژوهشِ پیش‌رو در پیِ دست‌یابی به چگونگی اثرگذاریِ سیاست‌هایِ عمومی بر توسعه‌یِ منطقه‌ای از منظر رهیافت نهادی است. سودمند بودن سیاست عمومی برای برنامه‌ریزان، در گرو توجه به این پرسش است: چگونه سیاست‌ها می‌توانند مابین تعارض‌‌هایِ برآمده از دستورکارهای مختلف مصالحه برقرار کنند و از طریق آن می‌توان به آن‌چه «منفعت عمومی» نامیده می‌شود، دست یافت. رهیافت نهادی تفکیکی که برنامه‌ریزان را در قالبی قرار می‌دهد که به عنوان اهل فن، می‌توانند به سادگی ملاحظات سیاستیِ مرتبط با منفعت همگانی را نادیده بگیرند، نمی‌پذیرد و بر ظرفیت‌های سیاست عمومی و اثرات آن بر توسعه‌ تاکید دارد. با توجه به ماهیت اکتشافی پژوهش، از روش توصیفی ـ تحلیلی برای کشف کاستی اساسی مطالعات برنامه‌ریزی منطقه‌ای در زمینه‌یِ سیاست‌گذاری عمومی استفاده خواهد شد. این مقاله با ردیابی کاستی موجود در زمینه‌یِ چگونگی برقرای ارتباط مابین توسعه‌یِ منطقه‌ای و سیاست‌گذاری عمومی در پیِ دست‌یابی به مدل کلان مسیر اثرگذاری سیاست عمومی بر فرآیند توسعه‌یِ منطقه‌ای از منظر رهیافت نهادی است. برمبنای رهیافت اختیار شده در این پژوهش(یعنی نهادگرایی)، پایداری و ثبات، توجه هم‌زمان به بُعد هنجاری و روندکاری و ملاحظات نهادیِ به‌کارگیری سیاست‌های عمومی، سه عنصر اصلی و راهنمای دست‌یابی به چگونگی اثرگذاری سیاست‌های عمومی بر برنامه‌ریزی منطقه‌ای هستند. مداخلات دولت در قالب سیاست‌های عمومی به طور عمده با محیط نهادی که شکل‌دهنده‌یِ خصوصیات ویژه‌یِ هر قلمرویی است سروکار دارد و ترتیبات نهادی که مانع یا تسهیل‌کننده‌‌یِ کارآمدی سایر عوامل تأثیرگذار بر توسعه‌یِ منطقه‌ای است، سبب حرکت از نقطه‌یِ بهینه به زیربهینه یا بالعکس می‌شود.

مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

3. استفاده از روش های نوین در کاهش آلاینده های محیطی ( کاربرد فوتوکاتالیست دی اکسید تیتانیوم در سنگ مصنوعی)

لیلا گرجی؛ جواد قاهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 مهر 1400

http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2021.130034.1602

چکیده

در شرایط کنونی مساله اصلی شهرها و مراکز پر جمعیت آلودگی هوا است. فعالیت های انسان در مقیاس کوچک و بزرگ می تواند موجب آلودگی محیط گردد و اثرات جبران ناپذیری ایجاد نماید. از آن جا که یکی از مؤثرترین روش های ... بیشتر در شرایط کنونی مساله اصلی شهرها و مراکز پر جمعیت آلودگی هوا است. فعالیت های انسان در مقیاس کوچک و بزرگ می تواند موجب آلودگی محیط گردد و اثرات جبران ناپذیری ایجاد نماید. از آن جا که یکی از مؤثرترین روش های کاهش آلودگی هوا کنترل منابع انتشار است، با استفاده از روش های نوین می‌توان به کنترل و کاهش آلاینده های جوی پرداخت. یکی از روش ‌های نوین استفاده از دی اکسید تیتانیوم در سنگ مصنوعی می‌باشد. دی اکسید تیتانیوم می‌تواند آلاینده‌های هوا را به دام انداخته و با یک روند فوتوکاتالیستی تجزیه کند. استفاده از مصالح ساختمانی دارای ماده فوتوکاتالیستی دی اکسید تیتانیوم به علت افزایش نیاز به راه کارهایی برای بهبود کیفیت هوا در مناطق شهری و مناطق صنعتی در حال رشد است. سنگ های مصنوعی عموما ترکیبی از سنگ دانه ‌های طبیعی، صمغ‌های صنعتی(رزین) و برخی مواد افزودنی هستند. از آن جایی که رزین ‌های مورد استفاده هزینه نسبتا بالایی دارند می‌توان مواد پلیمری را که ارزان و از لحاظ اقتصادی بسیار با صرفه اند جایگزین و استفاده نمود. این پژوهش دریک آزمایشگاه سرپوشیده انجام گرفته است. در این مدل کوچک شده، سنگ مصنوعی با استفاده از مواد پلیمری و با استحکام بالا ساخته شد و کاربرد ماده دی اکسید تیتانیوم در سنگ مصنوعی ساخته شده جهت کاهش گازهای آلاینده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات حاصل از مدل تجربی نشان داد، سنگ مصنوعی ساخته شده با استفاده از مواد پلیمری و فوتوکاتالیزور دی‌اکسید‌تیتانیوم می‌تواند تا حدود 75 درصد گازهای نیتروژن موجود در هوا را کاهش دهد.

مشاهده مقاله

تعداد دوره‌ها	11
تعداد شماره‌ها	42
تعداد مقالات	302
تعداد نویسندگان	561
تعداد مشاهده مقاله	484,288
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	261,918
نسبت مشاهده بر مقاله	1603.6
نسبت دریافت فایل بر مقاله	867.28
-----------------------------------------
تعداد مقالات ارسال شده	1,589
تعداد مقالات رد شده	1,156
درصد عدم پذیرش	73
تعداد مقالات پذیرفته شده	306
درصد پذیرش	19
زمان پذیرش (روز)	244
تعداد پایگاه های نمایه شده	8
تعداد داوران	404

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1400)

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

1. نقش عوامل انسان ساخت در بیابانزایی شرق اصفهان

چکیده

2. تحلیل آثار تولید فرش دست‌باف بر معیشت خانوارهای روستایی شهرستان فسا

چکیده

3. بررسی عوامل مؤثر بر تکامل فروچاله‌های کارستیک در سازند گچساران با استفاده از مدل فازی نمونة پژوهش: دشت مارون کهگیلویه و بویراحمد

چکیده

4. مدل‌سازی عوامل مؤثر بر توسعة شاخص‌های کارآفرینی در مناطق روستایی ایران نمونة پژوهش: منطقة اورامانات، استان کرمانشاه

چکیده

5. تحلیل دیدگاه جوامع روستایی در رابطه با عوامل بازدارنده و پیش برنده توسعه گردشگری روستایی، مورد مطالعه: روستاهای شهرستان نیر

چکیده

1. کاربرد مدل SWOT- QSPM در تدوین استراتژی توسعه گردشگری شهر کاشان

چکیده

2. ساماندهی بافت فرسوده شهری ( نمونه موردی: شهر شیراز)

چکیده

3. بررسی و تحلیل علل شکل گیری حاشیه نشینی در شهر کرمان نمونه مورد مطالعه: محلات سیدی وامام حسن

چکیده

4. بررسی و تحلیل آثار ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعة سکونتگاه‌های روستایی (نمونه: روستای رادکان شهرستان چناران)

چکیده

5. بررسی و تحلیل روند اشتغال و بیکاری در شهرستان صحنه طی دوره‌های (85-1375)

چکیده

1. تببین تاب آوری اجتماعی بافت فرسوده شهری با بهره گیری از معادلات ساختاری PLS (نمونه موردی منطقه سه شهر اصفهان )

چکیده

2. سیاست‌گذاری عمومی و توسعه‌یِ منطقه‌ای از منظر رهیافت نهادی

چکیده

3. استفاده از روش های نوین در کاهش آلاینده های محیطی ( کاربرد فوتوکاتالیست دی اکسید تیتانیوم در سنگ مصنوعی)

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان