برنامه ریزی فضایی

مقاله پژوهشی

1. بررسی درجه توسعه‌‌یافتگی شهرستان‌های کشور و رابطه آن با نرخ شهرنشینی

کرامت الله زیاری؛ اکبر محمدی؛ خلیل عطار

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 1-16

چکیده

بررسی و تحلیل جایگاه نواحی از لحاظ توسعه بعنوان مبنایی برای برنامه‌ریزی‌های آتی دارای اهمیت بسزایی است؛ چرا که تنها با تعیین وضعیت کمی و کیفی شاخص‌های گوناگون در وضع موجود بر پایه قابلیت‌های بنیادین ... بیشتر

مقاله پژوهشی

2. بازاریابی گردشگری شهری بر اساس برندیابی با مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، (مطالعه موردی؛ شهر کرمانشاه)

علی موحد؛ سعید امانپور؛ کاوه نادری

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 17-36

چکیده

یکی از مهمترین مقصدهایی که روندهای گردشگری جهان را در دهههای گذشته تحت تاثیر قرار داده، مراکز شهری است. جهانگردی امروزه در مقیاس جهانی جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. بنحوی که اکثر کشورها ... بیشتر یکی از مهمترین مقصدهایی که روندهای گردشگری جهان را در دهههای گذشته تحت تاثیر قرار داده، مراکز شهری است. جهانگردی امروزه در مقیاس جهانی جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. بنحوی که اکثر کشورها آن را در برنامه ریزی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود گنجانده‌اند و به خاطر مزایای فراوان آن هر کشوری به تبلیغات گسترده‌ای جهت معرفی جاذبه‌های خویش دست زده‌اند، اما این امر فقط جهت جذب گردشگر و سرمایه گذار کافی نیست. شهر تاریخی کرمانشاه با دارا بودن میراث فرهنگی و هنری و تاریخی که بسیاری از آن‌ها مانند طاق‌بستان و بیستون دارای ارزش و شهرت جهانی‌اند؛ فرصت‌های بسیار مناسب برای جذب گردشگران از تمام نقاط دنیا و ایران داراست، اما با وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان وموقعیت مناسب و مساعد جغرافیایی و وجود بسیاری از مواهب طبیعی و فرهنگی و انواع جاذبه‌های قابل عرضه به بازارهای جهانگردی بین‌المللی، مسأله توریسم در شهر کرمانشاه تا کنون جایگاه واقعی خود را نیافته است که این به دلیل شناسایی نکردن مکانهای مناسب برند گذاری و بازاریابی گردشگری است. این پژوهش بر آن است با روش توصیفی- تحلیلی و بهرگیری از اسناد و مدارک کتابخانهای نسبت به شناسایی مکان مناسب با انتخاب اثرگذارترین شاخصها در پیرامون بازاریابی و برند گردشگری و ارزشگذاری آنها از طریق روش دلفی (نظرخواهی از کارشناسان گردشگری) و با ورود این ارزشها در مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ونرم افزارexpert choice ،مکان مناسب جهت بازاریابی و برند گردشگری برای شهر کرمانشاه حاصل شود. در نهایت نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که طاق بستان با توجه معیارهای در نظر گرفته شده با 0.435 درصد و بیستون با 0.326 درصد مکان های مناسب جهت برندگذاری و بازاریابی انتخاب شده اند.

مقاله پژوهشی

3. تحلیل و ارزیابی احساس هویت ساکنین در شهرهای جدید (نمونه موردی: شهر جدید فولاد شهر)

حمیدرضا وارثی؛ جابر علی زاده؛ مریم صالحی

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 37-62

چکیده

شخصیت شهرها با مؤلفه‌های متفاوتی تعریف و توصیف می‌گردد. بر مبنای تفاوت شکل، محتوا و عملکرد مؤلفه‌ها، می‌توان شهرها را در گروه‌های مختلفی جای داد. این مؤلفه‌ها که به نوعی ساختار ماهوی شهر را تشکیل ... بیشتر شخصیت شهرها با مؤلفه‌های متفاوتی تعریف و توصیف می‌گردد. بر مبنای تفاوت شکل، محتوا و عملکرد مؤلفه‌ها، می‌توان شهرها را در گروه‌های مختلفی جای داد. این مؤلفه‌ها که به نوعی ساختار ماهوی شهر را تشکیل می‌دهند، از شهری به شهر دیگر متفاوتند. بسیاری از اندیشمندان یکی از بزرگ‌ترین دلایل عدم موفقیّت شهرهای جدید را در زمینه‌های مختلف، بی‌هویتی آن‌ها می‌دانند، بحران در هویت پیامدهای ناگواری مثل مسئولیت گریزی، دل‌زدگی و بی‌تفاوتی را به دنبال خواهد داشت. در این راستا پژوهش حاضر با 396 نفر حجم نمونه به منظور ارزیابی هویت ساکنین در شهر جدید فولاد شهر صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردیده، پرسشنامه‌ها در واحد محلات با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی احتمالی (علمی) توزیع گردید. داده‌های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار SPSS و همچنین روش‌های آماری نظیر توزیع فراوانی، آزمون ANOVA، محاسبه میانگین هویت و ضریب همبستگی پیرسون، توصیف و تحلیل شده‌اند. روند پژوهش را سه فرضیه مطرح شده هدایت می‌کند که در پاسخ به سوالات بیان شده ارایه گردیده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بین مدت زمان زندگی ساکنین در شهر، میزان رضایت ساکنین از دسترسی به خدمات شهری و میزان تعلق آن‌ها نسبت به مکان زندگی‌شان همبستگی وجود دارد. همچنین نتایج حاصله همبستگی بین سطح تحصیلات ساکنین و احساس هویتی که به ساکنین شهر دست می‌دهد را رد می‌کند.

مقاله پژوهشی

4. بررسی نقش اعتبارات بر تغییر الگوی مسکن در نواحی روستایی ( مطالعه موردی: شهرستان بهمئی)

علی اکبر عنابستانی؛ حمید شایان؛ ابوالقاسم بنیادداشت

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 63-80

چکیده

مسکن مناسب و با کیفیت یکی از آرزوهای هر خانوار روستایی است که دسترسی به آن نیازمند توجه و حمایت بیشتر دولت به مسکن روستایی است. با توجه به اینکه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از سال 1384 به صورت جدی به این ... بیشتر مسکن مناسب و با کیفیت یکی از آرزوهای هر خانوار روستایی است که دسترسی به آن نیازمند توجه و حمایت بیشتر دولت به مسکن روستایی است. با توجه به اینکه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از سال 1384 به صورت جدی به این امر یعنی مقاوم سازی مساکن روستایی پرداخته است ولی با این حال بیشتر نقاط روستایی از کمبود مسکن مناسب و با کیفیت رنج می برند. مقاله حاضر در پی آن است که نقش اعتبارات مسکن روستایی در تغییر الگوی مسکن در نواحی روستایی شهرستان بهمئی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و راهکارهای لازم را در این زمینه ارایه دهد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش‌های میدانی و اسنادی کمک گرفته شده است. با توجه به حجم جامعه آماری (1166 خانوار)، حجم نمونه خانوارهای مورد پرسشگری بر پایه‌ی فرمول کوکران برابر 233 خانوار تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد بیشترین اثرگذاری شاخص‌های اعتبارات بر تغییر الگوی مسکن در روستاها در بعد طول و زمان دریافت اعتبارات از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوده است، به نحوی که 4/26 درصد اثرگذاری تسهیلات اعتباری در رابطه با این شاخص و پس از آن 3/18 درصد در رابطه با نظارت بر ساخت و ساز قرار می‌گیرد و در نهایت رابطه‌ بین متغیر مستقل اعتبارات مسکن و متغیر وابسته‌ تغییر الگوی مسکن روستایی با ضریب همبستگی 34/0 و سطح معناداری نزدیک به صفر اثبات می‌شود. با توجه به یافته‌های تحقیق در زمینه تغییرات الگوی مسکن در منطقه، راهکارهای مقاوم سازی مسکن روستایی با استفاده از الگوهای معماری بومی، سطح زیر بنای مناسب برای واحدهای مسکونی نوسازی شده و توجه به الگوهای ساخت و ساز روستایی برای رسیدن به مسکن مناسب و با کیفیت پیشنهاد می‌شود.

مقاله پژوهشی

5. بررسی و تحلیل روند اشتغال و بیکاری در شهرستان صحنه طی دوره‌های (85-1375)

احمد تقدیسی؛ داود جمینی؛ نصرت مرادی

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 81-106

چکیده

اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی‌ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می‌دهد. توسعه زمانی تحقق می‌یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری ... بیشتر اشتغال نیروی انسانی مهمترین و اساسی‌ترین هدف برنامه ریزی اقتصادی- اجتماعی هر کشوری را تشکیل می‌دهد. توسعه زمانی تحقق می‌یابد که از تمام عوامل و امکانات و منابع تولید کشور استفاده به عمل آید. بیکاری علاوه بر اتلاف منابع انسانی، مسایل و مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد. اتلاف منابع به ویژه بیکاری نیروی انسانی دوره گذر توسعه را به یک دوره فرسایشی بدل می‌نماید و دامنه فقر را در جامعه گسترش می‌دهد. در این پژوهش سعی شده با رویکرد توصیفی، تحلیلی و علّی و استفاده از سالنامه آماری استان کرمانشاه و مستندات مرکز آمار کشور، به بررسی، تحلیل و مقایسه روند اشتغال و بیکاری شهرستان صحنه به لحاظ شاخص‌های جمعیت 10 ساله و بیشتر (سن فعالیت اقتصادی)، جمعیت فعال و غیرفعال، شاغل و بیکار، میزان شاغلین بخش‌های عمده فعالیت اقتصادی و همچنین شناسایی بخش‌های پایه و غیرپایه اقتصادی با استفاده از ضریب مکانی طی دو دوره 85-1375 پرداخته شود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در شهرستان صحنه در دوره 1385 نسبت به 1375، حدود 6 درصد و میزان هر یک از شاخص‌های جمعیت 10 ساله و بیشتر، جمعیت فعال، شاغلان بخش کشاورزی به ترتیب 10 درصد، 11 درصد و 10 درصد افزایش داشته است. در مجموع در دو دوره مورد بررسی، شهرستان صحنه دارای کمترین نرخ بیکاری در میان شهرستان‌های استان کرمانشاه بوده است. یافته‌ها همچنین نشان دهنده افزایش ضریب مکانی در بخش کشاورزی و کاهش آن در بخش‌های صنعت و خدمات در دو دوره مورد بررسی است؛ بنحوی که تنها بخش کشاورزی شهرستان در گروه پایه اقتصادی قرار گرفته و ضریب مکانی بیشتر از 1 را دارد و دو بخش صنعت و خدمات با ضریب مکانی کمتر از 1، در گروه غیرپایه واقع شده‌اند. استفاده از مثلث ژاکلین بوژوگارنیه و ژرژشابو برای تعیین نقش اقتصادی، کشاورزی را به عنوان عمده‌ترین فعالیت اقتصادی شهرستان صحنه تعیین نمود.

مقاله پژوهشی

6. بررسی مراکز گذران اوقات فراغت زنان در مناطق 5 و 6 اصفهان با استفاده از مدل‌های عوامل استراتژیک و SWOT

بهناز مدنی؛ مهری اذانی

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 107-130

چکیده

یکی از مسایل‏ بسیار مهمی که در زندگی همه انسان‌ها و در کنار کار و فعالیت‌های روزانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اوقات فراغت و چگونگی گذران این اوقات در زمان بی کاری است. نظر به ارزش والای زن در جامعه ... بیشتر یکی از مسایل‏ بسیار مهمی که در زندگی همه انسان‌ها و در کنار کار و فعالیت‌های روزانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اوقات فراغت و چگونگی گذران این اوقات در زمان بی کاری است. نظر به ارزش والای زن در جامعه و با توجه به این که زنان نیمی از جامعه را تشکیل داده و محور خانواده به شمار می‌آیند، لذا باید از نظر روحی و جسمی از سلامت و شادابی برخوردار باشند. اوقات فراغت یکی از راه‌هایی است که به زنان کمک می‌کند تا ضمن شرکت در فعالیت‌های فراغتی، وظایف مادری و شهروندی خود را نسبت به جامعه انجام دهند. هدف از انجام این پژوهش بررسی چگونگی گذران اوقات فراغت با تاکید بر مراکز تفریحی و رفاهی زنان در دو منطقه مهم شهری اصفهان است. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی، همبستگی بوده که با روش میدانی و با کمک ابزار پرسشنامه و نرم افزارهای Excell – Spss و مدل‌های تحلیلی برنامه ریزی عوامل استراتژیک ( EFAS، IFAS، SFAS و SWOT ) به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شده است. از یافته‌های پژوهش می‌توان به مواردی همچون عدم احساس رضایت مندی زنان از نحوه گذران اوقات فراغت خود و عملکرد نسبتاً مطلوب خدمات رسانی این مراکز در این دو منطقه اشاره نمود. از نظر موقعیتی مراکز و مکان‌های گذران اوقات فراغت زنان در هر دو منطقه تقریباً در مرکز مناطق استقرار یافته، به گونه‌ای که دسترسی به آن مطلوب و جهت استفاده مناطق دورتر از مراکز منطقه نامطلوب می‌نماید، در ضمن بعضی از این مناطق از نقطه نظر کالبدی و ساختمانی با استاندارد های جانی تطابق نداشته و این امر در ایجاد امنیت روحی – روانی و اجتماعی زنان مؤثر است کمبودهای نیروی زن ماهر و آموزش دیده در گذران اوقات فراغت زنان، کمبود پلیس زن، عدم وجود پارکینگ، عدم مدیریت زنان در مراکز خاص که فقط زنان می‌توانند از آن‌ها استفاده نمایند و محدودیت‌های توسعه مکانی این مراکز از دیگر نتایج به دست آمده است که در کل مقاله بدان پرداخته شده است.

مقاله پژوهشی

7. تحلیل فضایی و سنجش توسعه یافتگی دهستان‌های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی

مسعود تقوایی؛ مهدی احمدیان؛ جابر علی زاده

دوره 1، شماره 3 ، بهار 1391، صفحه 131-154

چکیده

برنامه ریزی فضایی یا سازماندهی فضایی روندی برای بهره ور سازی، آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تأسیسات اقتصادی ایجاد شده در فضای جغرافیایی و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب‌های ... بیشتر برنامه ریزی فضایی یا سازماندهی فضایی روندی برای بهره ور سازی، آرایش منطقی، حفظ تعادل، توازن و هماهنگی بین جمعیت و تأسیسات اقتصادی ایجاد شده در فضای جغرافیایی و جلوگیری از بروز عدم تعادل و بازتاب‌های تخریبی و منفی در فضای سرزمین است. در این پژوهش 23 شاخص از شاخص‌های توسعه شهرستان میاندوآب شامل شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی (5 زیر شاخص)، آموزشی- فرهنگی (8 زیر شاخص)، بهداشتی- درمانی (5 زیر شاخص) و شاخص‌های خدمات زیربنایی (5 زیر شاخص) مورد تحلیل قرار گرفته است. رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن می تواند کاربردی باشد. به منظور رعایت اصل دقت، محاسبات با استفاده از نرم‌افزارهای Expert Choice، Excel، SPSS و همچنین با بهره گیری روش‌های تحلیل آماری از جمله تاپسیس فازی، تحلیل خوشه ای، تحلیل فرایند سلسله مراتبی و درنهایت روش رتبه بندی لکسیکوگراف صورت گرفت. نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که دهستان آجرلوی غربی به عنوان تنها گزینۀ برخوردار، رتبۀ نخست توسعه را در بین دهستانهای شهرستان میاندوآب دارا است. از نظر توسعه شاخصهای اقتصادی- اجتماعی، آموزشی- فرهنگی، بهداشتی- درمانی و شاخص‌های زیربنایی، 6 دهستان شامل باروق، مرحمت شمالی، زرینه رود، مرحمت جنوبی، مرحمت آباد و زرینه رود جنوبی بعنوان دهستان‌های نیمه برخوردار و چهار دهستان به ترتیب شامل مرحمت میانی، زرینه رود شمالی، مکریان شمالی و آجرلوی شرقی بعنوان دهستان‌های محروم شناسایی شدند. همچنین در مقایسة رتبه دهستانها از نظر توسعه شاخصها مورد بررسی، همبستگی درخور و مناسبی مشاهده نمیشود.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 11 (1400)

دوره 10 (1399)

دوره 9 (1398)

دوره 8 (1397)

دوره 7 (1396)

دوره 6 (1395)

دوره 5 (1394)

دوره 4 (1393)

دوره 3 (1392)

دوره 2 (1391)

دوره 1 (1390)

دوره و شماره: دوره 1، شماره 3، بهار 1391

1. بررسی درجه توسعه‌‌یافتگی شهرستان‌های کشور و رابطه آن با نرخ شهرنشینی

چکیده

2. بازاریابی گردشگری شهری بر اساس برندیابی با مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، (مطالعه موردی؛ شهر کرمانشاه)

چکیده

3. تحلیل و ارزیابی احساس هویت ساکنین در شهرهای جدید (نمونه موردی: شهر جدید فولاد شهر)

چکیده

4. بررسی نقش اعتبارات بر تغییر الگوی مسکن در نواحی روستایی ( مطالعه موردی: شهرستان بهمئی)

چکیده

5. بررسی و تحلیل روند اشتغال و بیکاری در شهرستان صحنه طی دوره‌های (85-1375)

چکیده

6. بررسی مراکز گذران اوقات فراغت زنان در مناطق 5 و 6 اصفهان با استفاده از مدل‌های عوامل استراتژیک و SWOT

چکیده

7. تحلیل فضایی و سنجش توسعه یافتگی دهستان‌های شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی

چکیده