Investigating the Status of Good Urban Governance Indicators and Their Impact on Urban Regeneration (Case Study: The Worn Texture of Semnan City)

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD Student of Architecture and Urban Planning, Khorasgan Branch, Islamic Azad University, Khorasgan Iran

2 Assistant Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran

3 Assistant Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Urban Architecture, Khorasgan Branch, Islamic Azad University, Khorasgan, Iran

Abstract

Abstract
Background: As one of the main sources of development, the city has a very important and decisive role. Therefore, urban management plays an important role in the development of this factor. In this context, good urban governance by using the capacity of existing institutions and creating institutional platforms to facilitate decision-making is effective in recreating the worn-out urban texture.
Objective: In this research, the objective is to investigate the status of good urban governance indicators and their impact on the regeneration of the worn-out texture of Semnan City.
Research Method: In this study, the descriptive-analytical research method was based on collecting data through the field. The data collection tool was a questionnaire. The structural and content validity of the questionnaire was confirmed and its reliability was also verified with a Cronbach coefficient greater than 0.70. The statistical population of the research is made up of 92,203 residents in the worn-out texture of Semnan. The sample size (380 people) was determined by Cochran's formula.
Findings: The result of the one-sample t-test showed that the variables of good urban governance are significant at a level of less than 0.05 and have an average status in the worn-out texture of Semnan city. Also, the result of the test confirmed that the best situation was related to the central justice index with an average rating of 4.24. The result of the one-sample t-test showed that the healing state of the texture was weak. In addition, the regression result of the 63.2 percent effectiveness of good governance in promoting urban regeneration indicates that two indicators of transparency and justice have the greatest impact on regeneration with beta values of 0.324 and 0.311, respectively. Overall, good urban governance as a model of urban management can be effective in recreating the worn-out texture.
Keywords: Good Governance, Regeneration, Worn Texture, Urban Development, Semnan City.
 
Introduction
Good urban governance and urban regeneration are two important concepts that are not important on their own but are related to each other. Good urban governance helps by creating transparency and citizens' participation in the urban decision-making process, improving urban management, and creating equal opportunities for urban development. Meanwhile, urban regeneration aims to improve the conditions of urban space in order to improve the quality of life of citizens, and increase the competitiveness and attractiveness of cities as economic, cultural, and tourism centers. Urban regeneration can be a result of good urban governance because in the process of urban regeneration, with the transparency and participation of citizens, urban needs and problems are identified and solutions are provided to solve these problems. Therefore, good urban governance and urban regeneration are interdependent, and efforts to improve both lead to improving the quality of life of citizens and sustainable development of cities.
The city of Semnan is one of the important cities in which the discussion of urban regeneration is important because a significant part of the geographical area of this city is its worn-out and historical context. Due to the fact that its historical context as a part of Qoms state has been on the main highways of the country for a long time due to its location on the Silk Road, it can be considered one of the valuable and historical cities in Iran that nearly 450 hectares of its area has turned into a worn-out structure. The existence of various physical, economic, social, and environmental problems, including issues related to access, public spaces, infrastructure, networks, employment, poverty, environmental issues, social damages, etc. in the texture of this city shows the importance of its regeneration. In this research, an attempt has been made to first study the status of good governance indicators and regeneration in this area of Semnan City, and then to analyze and explain the influence of governance indicators on the regeneration of the worn-out texture.
 
Materials and Methods
The descriptive-analytical research method, in this study, was based on collecting data through the field. The data collection tool was a questionnaire. The structural and content validity of the questionnaire was verified and its reliability was also confirmed with a Cronbach coefficient greater than 0.70. The statistical population of the research is made up of 92,203 residents in the worn-out texture of Semnan. The sample size (380 people) was determined by Cochran's formula.
 
Research Findings
The result of the test showed that all variables of good urban governance (22 variables) were significant at a level less than 0.05 and equal to 0.000. Based on the reported averages, the best situation was related to the variable of educating citizens and increasing public awareness with an average of 3.831. Moreover, the level of criticism and responsiveness of managers to citizens with a value of 3.636, the right to access services with an average of 3.615, and the free circulation of urban information and facilitating access to them with a value of 3.602 are in the next ranks. In addition, the lowest average is related to the two variables of managers’ efforts in providing services at a lower cost and with higher quality and more satisfaction with a value of 3.242 and the compilation and publication of city rules and regulations to inform and guide citizens with a value of 3.315.
The result of the Friedman test to measure the significance of the difference and prioritization of the validity indicators shows that the indicators were significant at a level less than 0.05 and equal to 0.000. Examining the rank average of the Friedman test shows that the highest average rank was related to the central justice index with a value of 4.24, which shows the biggest difference among the 7 governance indices. Also, the transparency index with an average of 4.18 and the participation index with an average of 4.12 are in the second and third ranks.
Examining the status of regeneration indicators in the worn-out texture of Semnan City with the T-Tech test showed that except for the index of access network and roads with a significant level of 0.086, other urban regeneration indicators were significant at a level less than 0.05 and equal to 0.000. According to the reported averages, the best situation was related to belongingness with an average of 3.531, social cohesion with an average of 3.421, and social relations with an average of 3.376, which had an average higher than the average of the test (3). Examining the average of other urban regeneration indicators shows that there is no favorable situation. Among these indicators, participation and attention to the role of people, professional education and skills, job opportunities, distribution of wealth, attracting capital, preventing single-use construction, urban equipment and infrastructure, water-saving measures, and optimal management of energy consumption can be mentioned.
In addition, the regression result confirmed that there is a significant relationship between good governance and regeneration, and governance indicators can contribute more than 63.2% to improving urban regeneration and promoting it. In this context, the two indicators of transparency and justice have the most influence on the regeneration of the worn-out texture with beta values of 0.324 and 0.311, respectively. In sum, good urban governance as a model of urban management can be effective in recreating worn texture.
 
Discussion of Results and Conclusions
The result of this research showed that the variables and indicators of good governance are in average condition. The best situation is related to the variable of educating citizens and increasing public awareness, criticism and accountability of managers to citizens, the right to access services, as well as the free circulation of urban information and facilitating access to them. Examining the results at the level of governance indicators also confirms that the central justice index and then transparency have the best status among the governance indicators in the worn-out texture of Semnan City.
The result showed that the state of regeneration of the worn-out texture of Semnan city is not acceptable because the examination of various indicators in terms of economic, social, physical, and environmental regeneration shows that, except for a few cases, in terms of regeneration of this tissue, there is no visible performance from the citizens’ point of view and there are various problems and issues.
There is a significant relationship between the indices of governance and regeneration of the worn-out texture in such a way that governance indicators can help promote texture regeneration. The result showed that, in this context, the most influential factor(s) among governance indicators in urban regeneration is/are related to the two key indicators of transparency and justice. In fact, these two indicators can provide the necessary background for the development and regeneration of the worn-out texture. According to the mentioned results, it is suggested that to improve the transparency index and its effect in the regeneration of the worn-out texture, access to information should be provided for everyone in urban management. It is also suggested that development plans and programs at the neighborhood level should be emphasized with the participation of citizens in the decision-making process.
 

Keywords

Main Subjects

Full Text

مقدمه

افزایش مهاجرت از روستا به شهر فشارهای اکولوژیکی، اجتماعی و زیرساختی بیشتری را در بسیاری از شهرهای بزرگ کشورهای درحال توسعه ایجاد می‌کند. از سال 2018 میلادی به‌طور تقریبی، 55 درصد از کل جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می‌کنند و پیش‌بینی می‌شود که این روند طی چند دهۀ آینده به‌طور مداوم افزایش یابد. همچنین، پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2023 بیش از 43 مگاشهر (شهرهایی با 10 میلیون سکنه یا بیشتر) در کشورهای درحال توسعه ایجاد شود (Wang et al., 2021). فشار شهرنشینی همراه با بی‌ثباتی اقتصادی و تغییرات آب‌وهوایی جهانی، چالش‌های جدیدی را برای شهرها ایجاد کرده است؛ ازجمله: ازدحام ترافیک، جُرم، رکود اقتصادی، تفکیک جمعیت و آلودگی هوا (Burris & Lin, 2021, p. 6). شهرها نیز در سال‌های اخیر رشد شتابان و ناموزونی داشته است (Salmah, 2020, p. 623). باتوجه به رشد شتابان شهرنشینی و نبود سیستم مدیریتی کارآمد، به نظر می‌رسد وجود سیستم مدیریتی جدید که نگرشی پویاتر به شهر و شهروندان داشته باشد، ضروری است (کوزه‌گر و همکاران، 1395، ص. 1). یکی از این الگوهای جدید که مدل غالب در مدیریت شهری است، الگوی حکمروایی خوب شهری است (Kuo et al., 2020, p. 129). الگوی حکمروایی خوب شهری به‌عنوان فرآیند مشارکتی توسعه تعریف می‌شود که در آن مسئولیت اجرایی مستقیم مدیریت شهری کمتر شده است؛ درنتیجه نهادهای خصوصی و مردمی امکان بیشتری را برای برنامه‌ریزی و کنترل از پایین به بالا فراهم می‌کنند. در در الگوی حکمروایی خوب، مدیریت شهری از بالا به پایین نیست و مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهر جزء جدایی‌ناپذیر آن است (Meyer & Auriacombe, 2019, p. 4)؛ بنابراین در حکمروایی خوب شهری مسئولیت ادارۀ عمومی شهر میان سه نهاد حکومت، جامعۀ مدنی و بخش خصوصی تقسیم شده که هر سه نهاد از لوازم توسعۀ انسانی است (Biswas et al., 2019, p. 227). در حال حاضر، حکمروایی خوب شهری به‌عنوان اثربخش‌ترین، کم‌هزینه‌ترین و پایدارترین شیوۀ اعمال مدیریت شهری است (موحد و همکاران، 1393، ص. 147). بنابراین حکمروایی خوب شهری شامل مشارکت مردم در فرآیند تصمیم‌گیری، شفافیت، عدالت، پاسخگویی، پایداری و اثربخشی در استفاده از منابع شهری است (Certoma, 2022, p. 3). این رویکرد بهبود امکانات شهری، ایجاد فرصت‌های شغلی، بهره‌وری از منابع طبیعی، افزایش کیفیت محیط‌زیست و بهبود مشکلات شهری را درپی دارد (Peverini, 2021, p. 849).

 بافت فرسوده یکی از بخش‌های مهم شهری است که می‌تواند تحت‌تأثیر مدیریت شهری قرار داشته باشد. امروزه بازآفرینی این محدوده از شهرها اهمیت زیادی دارد. بازآفرینی شهری فرآیندی است که به خلق فضای شهری جدید با حفظ ویژگی‌های اصلی فضایی منجر می‌شود (Awad & Jung, 2022, p. 24). در این اقدام، فضای شهری جدیدی حادث می‌شود که ضمن شباهت‌های اساسی با فضای شهری قدیم، تفاوت‌های ماهوی و معنایی را با فضای قدیم به نمایش می‌گذارد (Li et al., 2020, p. 46). درواقع، بازآفرینی شهری، نگرش و اقدام‌های جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری است که درنهایت، به یک پیشرفت و پایداری اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و محیطی خواهد انجامید (Lak et al., 2020, p. 389). هدف از اجرای سیاست‌های بازآفرینی شهری و برنامه‌های تجدید حیات شهری ارتقا شرایط کیفی زندگی در سکونتگاه‌ها با ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی ساختمان‌ها (Kim et al., 2020)، توسعه و بهبود زیرساخت‌های شهری، تأمین خدمات شهری لازم، آموزش ساکنان، ایجاد فرصت‌های شغلی، تقویت نهادهای مدیریت محلی و دفاتر خدمات محله‌ای مردم‌نهاد، الگوسازی و ترویج قواعد و شیوه‌نامه‌های کیفی ساخت‌وساز است (Wang et al., 2021, p. 6).

باتوجه به چارچوب بازآفرینی شهری و هدف‌های آن، مدیریت شهری از جنبه‌های مختلف در راستای بازآفرینی بافت‌های شهری مؤثر است. حکمروایی خوب شهری به‌عنوان یکی از رویکردهای مهم در بحث مدیریت شهری در این زمینه می‌تواند تأثیرگذاری خاص خود را داشته باشد (Korkmaz & Balaban, 2020, p. 29). حکمروایی خوب شهری و بازآفرینی شهری دو مفهوم مهمی هستند که به‌تنهایی مهم نیستند، بلکه با یکدیگر در ارتباط هستند (Qiao et al., 2020, p. 796). حکمروایی خوب شهری با ایجاد شفافیت و مشارکت شهروندان در فرآیند تصمیم‌گیری شهری، به بهبود مدیریت شهری و ایجاد فرصت‌های برابر برای توسعۀ شهری کمک می‌کند (Tasan-Kok et al., 2019, p. 1109). این در حالی است که هدف از بازآفرینی شهری بهبود شرایط فضای شهری برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان، افزایش رقابت‌پذیری و جذابیت شهرها (به‌عنوان مراکز اقتصادی، فرهنگی و گردشگری) است (Li et al., 2022, p. 141). بازآفرینی شهری می‌تواند نتیجه‌ای از حکمروایی خوب شهری باشد؛ زیرا در فرآیند بازآفرینی شهری نیازها و مشکلات شهری با شفافیت و مشارکت شهروندان نیز شناسایی و به‌دنبال آن راهکارهایی برای حل این مشکلات ارائه می‌شود (Seo, 2020, p. 4). بنابراین حکمروایی خوب شهری و بازآفرینی شهری به یکدیگر وابسته هستند و تلاش برای بهبود هر دو، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و توسعۀ پایدار شهرها را به دنبال دارد. شهر سمنان یکی از شهرهای مهمی است که بحث بازآفرینی شهری در آن اهمیت دارد؛ زیرا بخش چشمگیری از محدودۀ جغرافیایی این شهر را بافت فرسوده و تاریخی آن تشکیل داده است. با‌توجه به آنکه بافت تاریخی این شهر به‌عنوان بخشی از ایالت قومس در مسیر جاده ابریشم از دیرباز از جایگاه مهمی داشته است، می‌توان آن را یکی از شهرهای باارزش و تاریخی در ایران دانست که نزدیک به 450 هکتار از مساحت آن به بافت فرسوده تبدیل شده و این شهر را با چالش مواجه کرده است. وجود مشکلات مختلف کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و محیطی اعم از مسائل مرتبط با دسترسی‌ها، فضاهای عمومی، زیرساخت‌ها، شبکه‌ها، اشتغال، فقر، مسائل زیست‌محیطی، آسیب‌های اجتماعی و ... در بافت فرسودۀ این شهر، اهمیت بازآفرینی آن را به‌خوبی نشان می‌دهد. باتوجه به اینکه بخش مهم از بازآفرینی به مسائل مدیریت شهری مربوط می‌شود، بافت فرسوده از جنبه‌های مختلف ویژگی‌های اجتماعی و کالبدی خاص خود را دارد، اتخاذ یک رویکرد مدیریتی مطلوب (ازجمله حکمروایی خوب شهری که بر مشارکت و بینش پایین به بالا استوار است) می‌تواند در راستای توسعۀ بافت فرسوده و بازآفرینی آن اثرگذار باشد. در جمع‌بندی شهر سمنان می‌توان چنین بیان کرد که تغییرات بافت‌های تاریخی و قدیمی این شهر رویکردهای پیشین مدیریتی را قبول نکرده و مستلزم کاربست رویکرد بازآفرینی با شیوه‌های جدید به‌ویژه مبتنی بر مشارکت مردم بوده است تا بتواند تمامی بازیگران و بهره‌وران را در رفع چالش‌های بافت فرسودۀ سمنان درگیر کند. همین چارچوب و دلیل ضرورت پژوهش را به‌خوبی نشان می‌دهد؛ زیرا بازآفرینی بافت فرسوده در شهر سمنان به عوامل مختلف مدیریتی ازجمله اتخاذ رویکرد مطلوب وابسته است. در پژوهش حاضر سعی شده است که ابتدا وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب و بازآفرینی در این محدوده از شهر سمنان مطالعه و سپس تأثیرگذاری شاخص‌های حکمروایی بر بازآفرینی بافت فرسوده تحلیل و تبیین شود.

مبانی نظری پژوهش

حکمروایی خوب شهری

مبانی نظری پژوهش حکمروایی خوب شهری حکمروایی خوب شهری به مدیریت شهری اشاره دارد که در آن از روش‌هایی پایدار و عادلانۀ شهری استفاده می‌شود تا به همۀ ساکنان شهر برای دستیابی به کیفیت زندگی بهتر، فرصت‌های برابری ارائه شود. حکمروایی خوب شهری شامل مشارکت مردم در فرآیند تصمیم‌گیری، شفافیت، عدالت، پاسخگویی، پایداری و اثربخشی در استفاده از منابع شهری است (Certoma, 2022, p. 3). این رویکرد بهبود امکانات شهری، ایجاد فرصت‌های شغلی، بهره‌وری از منابع طبیعی، افزایش کیفیت محیط‌زیست و بهبود مشکلات شهری را درپی دارد (Peverini, 2021, p. 849). ازدیدگاه مرکز اسکان بشر سازمان ملل متحد (Organization Nations United) حکمروایی خوب شهری به ما اجازه می‌دهد تا مفهوم شبکه‌سازی (ایجاد ارتباط) یک شهر را با شهرهای دیگر، با فعّالان عمده (شرکت‌ها، اتحادیه‌های کار و مؤسسه‌های تجاری) و نیز با سایر دولت‌ها بشناسیم (Boex et al., 2020). این مرکز تعدادی شاخص شبکه‌سازی ازجمله شبکه‌های درون‌شهری، منطقه‌ای و بین‌المللی و نیز تبادل افکار و همکاری‌های تکنولوژیکی را پیشنهاد می‌کند. از این دیدگاه مهم‌ترین شاخص‌هایی که می‌توانند در ایجاد تغییرات پویای حکمروایی درسطح محلی (شهری) استفاده شوند، عبارت است از: رضایت مصرف‌کننده، شفافیت رویه‌های مربوط به مناقصه‌ها و مزایده‌های خدمات شهری، درصد جمعیت فعّال در عرصۀ خدمات‌رسانی و دسترسی عموم به مراحل چرخۀ سیاست‌گذار. حکمروایی خوب شهری کیفیت روابط میان حکومت و شهروندان است. حکمروایی مطلوب شهری حاکی از آن است که همۀ شهروندان اعم از فقرا و گروه‌های به حاشیه رانده‌شده این حق را دارند که 1- به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم در تصمیم‌گیری‌هایی که زندگی و معیشت آنها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، مشارکت داشته باشند؛ 2- سهم آنها در توسعۀ شهری به رسمیت شناخته شود؛ حتی اگر این کار با بخش‌های غیررسمی صورت بگیرد؛ 3- در مزایا و منافعی که با توسعۀ شهری ایجاد می‌شود، سهیم شوند؛ مانند دسترسی به خدمات و زیرساخت‌های شهری و زمین برای ساخت مسکن (Coffey et al., 2020, p. 192).

 

شاخص‌های حکمروایی خوب شهری

شاخص‌های حکمروایی مانند مفهوم آن، با تعبیرها و تعریف‌های گوناگون ازطرف نویسندگان و صاحب‌نظران مختلف همراه بوده است، کافمن و لافار در بانک جهانی برای بیان حکمروایی شش شاخص حق اظهارنظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی، حاکمیت قانون، کنترل فساد، کیفیت بروکراسی و اثربخشی دولت را بیان کردند (Castan broto & westman, 2020, p. 4; Kaufmann & Lafarre, 2021) ). کتاب سفید اتحادیۀ اروپا پنج اصل را تعیین کرده است که در آن حکمروایی خوب را مشخص می‌کند: گشادگی و بی‌پردگی، مشارکت، پاسخگویی، کارایی و همبستگی. همچنین، معیارهای سنجش حکمروایی خوب را به این شرح برمی‌شمارد: پاسخگویی و محاسبه‌پذیری، شفافیت، قانونمندی انتخاب رهبران سیاسی، وجود ساختارهای قانونی برای پشتیبانی شهروندان درمقابل اقدام‌های استبدادی (Hardi & Gohwong, 2020, p. 15). محققان و وجود مراکز علمی مختلف در هرکدام از موارد فوق ویژگی‌های خاصی را برای حکمروایی خوب در‌نظر گرفته‌اند؛ اما دربارۀ شاخص‌ها آنچه اکنون عمومیت بیشتری داشته است و روی آن اجماع بیشتری وجود دارد، شاخص‌هایی است که سازمان ملل آنها را معرفی کرده است. این شاخص‌ها عبارت است از: مشارکت، اثربخشی و کارایی، شفافیت، قانونمند، مسئولیت و پاسخگویی، پذیرش و پاسخ‌دهی، جهت‌گیری توافقی، عدالت و بینش راهبردی (عسگری‌زاده و همکاران، 1397).

 

بازآفرینی شهری

در طی سه دهۀ اخیر کشورهای توسعه‌یافته با متأثر از دگرگونی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین، با گذار از اقتصاد صنعتی به اقتصاد خدماتی برای حل معضل‌ها و تنگناها در محدوده‌های شهری روبه افول، رویکردهای مختلفی را در تئوری و عمل تجربه کرده‌اند. پیشینۀ موجود در این عرصه تا آغاز هزارۀ سوم میلادی به این رویکردها و عوامل مؤثر بر آنها و نیز به تأثیرات آنها بر تحولات شهرها به‌شکل مشروحی پرداخته است. در سال‌های اخیر با اولویت‌یافتن پارادایم الگو پایداری، توسعۀ پایدار و رویکرد بازآفرینی شهری پایدار، عرصۀ موضوعی جدیدی درپیشینۀ جهانی مطرح شده است (بحرینی و همکاران، 1392، ص. 17). بازآفرینی شهری به فرآیندی گفته می‌شود که در آن با استفاده از رویکردهای نوین، شهرهای فرسوده و خسته‌شده بازسازی و متحول می‌شوند (Chan et al., 2019, p. 1246). فرآیند شامل بازسازی و باز‌توسعۀ فضاهای شهری، تغییر کاربری اراضی، بهبود شبکه‌های ارتباطی و حمل‌ونقل، بهبود کیفیت محیط‌زیست و بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی شهرهاست (Rua et al., 2019). بازآفرینی شهری به دو صورت توسعه و احیای فضای شهری انجام می‌گیرد. توسعۀ فضای شهری شامل ایجاد فضاهای شهری جدید، بهبود شبکه‌های ارتباطی و حمل‌ونقل و توسعۀ فضاهای سبز است. احیای فضای شهری به‌معنای بازسازی و تحول فضاهای فرسوده، تغییر کاربری اراضی و بازسازی ساختمان‌های فرسوده شده است (Baratta et al., 2023, p. 61). در این فرآیند از روش‌هایی مانند مشارکت شهروندان، تحلیل‌های اقتصادی، ارزیابی محیطی، طراحی شهری، فناوری‌های نوین و حکمروایی خوب شهری استفاده می‌شود. هدف اصلی بازآفرینی شهری، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش رقابت‌پذیری و جذابیت شهرها به‌عنوان مراکز اقتصادی، فرهنگی و گردشگری است (Mecca & Lami, 2020). شاخص‌های بازآفرینی شهری می‌تواند بسته به شرایط و نیازهای هر شهر متفاوت باشد؛ با این حال برخی از شاخص‌های معمول در این زمینه شامل موارد زیر است: 1- شاخص‌های اقتصادی: این شاخص‌ها شامل رشد اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، جذب سرمایه‌گذاری، توسعۀ فعالیت‌های اقتصادی، کاهش فقر و اختلاف طبقاتی، بهبود توزیع ثروت، بهبود عرضه و تقاضای بازار، تنوع فعالیت‌های تجاری و اصناف و افزایش درآمد شهروندان است؛ 2- شاخص‌های اجتماعی: این شاخص‌ها شامل افزایش شاخص آموزشی، بهبود شاخص سلامتی، کاهش بیکاری، تعلق‌خاطر، مشارکت و توجه به نقش مردم، روابط اجتماعی، آموزش و مهارت‌های حرفه‌ای، انسجام اجتماعی، افزایش تعاملات اجتماعی و فرهنگی و بهبود شاخص امنیت شهری است؛ 3- شاخص‌های محیطی: این شاخص‌ها شامل کاهش آلودگی هوا، بهبود کیفیت آب و فاضلاب، حفاظت از منابع طبیعی، کاهش سطح فرسایش خاک، بهبود نگهداری فضای سبز، بهره‌وری و مدیریت بهینۀ مصرف انرژی، اقدام‌های صرفه‌جویی در آب، بازیافت زباله، چشم‌انداز فیزیکی محدوده، مرمت و تعمیر خانه‌ها، بهداشت محیط، آگاهی زیست‌محیطی و حفاظت از گونه‌های بومی است؛ 4- شاخص‌های فضایی: این شاخص‌ها شامل بهبود توزیع فضای شهری، توسعۀ شهرهای جدید و احیای شهرهای فرسوده، بهبود شبکه‌های ارتباطی و حمل‌ونقل و توسعۀ فضاهای سبز است؛ 5- شاخص‌های کالبدی: این شاخص‌ها شامل بهره‌وری از فناوری‌های نوین، توسعۀ شبکه‌های ارتباطی، توسعۀ اینترنت اشیا و سیستم‌های هوشمند شهری، جلوگیری از ساخت‌وساز تک‌کاربردی، تشویق کاربری چندمنظوره، افزایش سطح کمّی و کیفی تأسیس‌ها، تجهیزات و زیرساخت‌های شهری، بهبود حمل‌ونقل است. این شاخص‌ها می‌توانند به‌عنوان ابزارهایی برای اندازه‌گیری پیشرفت و پیش‌بینی نتایج فرآیند بازآفرینی شهری استفاده شوند. در هر مورد، شاخص‌ها باید با در نظر گرفتن شرایط شهری و نیازهای شهروندان تعیین شوند (امینی و همکاران، 1397؛ شهریاری، 1400). شکل 1 مدل مفهومی پژوهش را نشان داده است. براساس این مدل، پژوهش حاضر در چارچوب شاخص‌های حکمروایی خوب و بازآفرینی شهر انجام شده است که در آن از ‌یکسو، وضعیت شاخص‌های حکمروایی و ابعاد بازآفرینی ارزیابی و از سوی دیگر، به وضعیت و تأثیرگذاری شاخص‌های حکمروایی در ارتقای بازآفرینی شهری نیز تأکید شده است.

 

شکل 1: مدل مفهومی پژوهش (منبع: نگارنده، 140)

Fig 1: Conceptual model of research

 

پیشینۀ پژوهش

لئو و همکاران در پژوهشی با عنوان «تحقیق در مورد حکومت مشارکتی بازآفرینی شهری براساس یک شبکۀ بیزی: مورد مطالعه: چونگ کینگ» نتیجه گرفتند که مشارکت عمومی و عادی‌شدن آن و میزان همکاری سیستم حکومتی از مهم‌ترین عوامل اساسی در بازآفرینی شهری است((Liu et al., 2021.

ژانگ و همکاران پژوهشی با عنوان «حاکمیت شبکۀ نوسازی شهری: تحلیل مقایسه‌ای دو شهر در چین» انجام دادند. محققان در بررسی نقش مدیریت بازآفرینی شهری نشان دادند که تعامل و مشارکت واحدهای مختلف در نوسازی و بازآفرینی شهری اثرگذار است (Zhang et al., 2021).

شارما در پژوهشی با عنوان «فرصت‌ها و مبارزات اصلاح حکومت غیرمتمرکز برای شهرداری‌های شهری در هند» نتیجه گرفت که استفاده از ظرفیت‌های محلی، تشکّل‌های مردمی و تأمین منابع مالی محلی می‌تواند به توسعۀ شهری درسطح محله‌ها کمک کند که درنهایت، یک گام روبه‌جلو درزمینۀ بازآفرینی است(Sharma, 2020) .

سیمسون و گیلامور در پژوهشی با عنوان «شاخص‌های بازآفرینی شهری: شاخصی برای ارزیابی خیر عمومی» نتیجه گرفتند که در بازآفرینی شهری عوامل مختلفی اثرگذار است که مشارکت، شفافیت، عدالت‌محوری، نظارت و پاسخگویی و ارائۀ خدمات مطلوب و مساوی از مهم‌ترین آنهاست .(Gilmour & Simpson, 2021)

موسیاکاسکا و ایزاک در پژوهشی با عنوان «بازآفرینی شهری به‌عنوان نوع خاصی از واکنش سیاست عمومی به زوال شهری: مورد مطالعه: لهستان» اشاره کردند که در بازآفرینی شهری (به‌عنوان نوع خاصی از واکنش سیاست عمومی) می‌توان زوال شهری را مطرح کرد که ارتباط قوی با مدیریت شهری دارد((Idczak & Musiałkowska , 2021.

شی و همکاران در پژوهشی با عنوان «بررسی جامع حاکمیت بازآفرینی شهری برای توسعۀ ترتیبات حاکمیتی مناسب» نتیجه گرفتند که بازآفرینی شهری می‌تواند پیامدهای کالبدی و اجتماعی متنوعی ازجمله کاهش آسیب‌های اجتماعی، مشارکت، بهبود تاب‌آوری، بهبود فرم و کالبد فضاها و ... را به دنبال داشته باشد. در این زمینه مدیریت و الگوی حاکم بر مشارکت شهروندان بسیار مهم است .(Xie et al., 2021)

ابراهیمی و چاره‌چو (در دست چاپ) در پژوهشی با عنوان «بررسی نقش حکمروایی خوب در بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری: مطالعۀ موردی: شهر کامیاران» نتیجه گرفتند که نهادهای مدنی و بخش خصوصی مهم‌ترین مؤلفه‌های اثرگذار بر حکمروایی محلی شهر کامیاران برای بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ مشارکت است. همچنین، مؤلفه‌های اصلی حکمروایی محلی تأثیر مستقیم و مثبتی بر فرآیند بازآفرینی بافت‌های فرسوده دارد.

قاسمی و همکاران (1400) در پژوهشی با عنوان «تحلیل نقش حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهری براساس تئوری داده‌بنیاد: مورد مطالعه: شهرضا» نتیجه گرفتند که شرایط علّی (پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری، اعتماد)، شرایط زمینه‌ای (اصلاح ساختار تعامل، توجه به تقاضای ساکنان، تسهیل سرمایه‌گذاری)، شرایط مداخله‌گر (آموزش و فرهنگ‌سازی، اصلاح ساختار سازمان‌های ذی‌نفع، مشارکت) در ارتقا و بازآفرینی بافت فرسوده مؤثر است.

گلپایگانی و همکاران (1400) در پژوهشی با عنوان «واسنجی وضعیت کالبدی سکونتگاه‌های غیررسمی با تأکید بر مدیریت شهری: مطالعۀ موردی: شهرک جعفرآباد کرمانشاه» نشان دادند که نداشتن عملکرد مناسب مدیریت شهری در بازآفرینی شهری مؤثر بوده است و تأکید روی یک الگوی مطلوب می‌تواند به بهسازی و بازآفرینی شهر کمک کند.

سرور و همکاران (1398) در پژوهشی با عنوان «حکمروایی شایسته و بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری: مورد مطالعه: محلۀ 4 شهر آذرشهر» نتیجه گرفتند که شاخص‌های حکمروایی و بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری در شهر مطالعه‌شده وضعیت خوبی قرار ندارد. همچنین، در نتیجه تأیید شد که ارتباط معناداری بین بازآفرینی بافت‌های فرسوده و شاخص‌های حکمروایی شهری وجود دارد که شاخص شفافیت بیشترین تأثیر را در بازآفرینی دارد.

توکلی‌نیا و یداله‌نیا (1397) در پژوهشی با عنوان «تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب در بازآفرینی شهری ازمنظر ساکنان محله: مطالعۀ موردی: محلۀ تجریش» نشان دادند که وضعیت حکمروایی خوب در فرآیند بازآفرینی تجریش تهران نامطلوب بوده و بیشترین تأثیر را شاخص‌های مسئولیت‌پذیری و کارآمدی و کمترین تأثیر را شاخص‌های قانون‌مداری و چشم‌انداز استراتژیک داشته است.

قاید رحمتی و همکاران (1396) در پژوهشی با عنوان «حکمروایی خوب شهری و بازآفرینی پایدار بافت نابسامان: شهر کرمانشاه» نشان دادند که حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی پایدار بافت فرسوده بسیار مهم است و برای بازآفرینی پایدار بافت‌های فرسوده شهری باید از حکمروایی خوب شهری و مشارکت دولت، بخش عمومی، بخش خصوصی و شهروندان استفاده کرد.

 

روش‌شناسی پژوهش

پژوهش حاضر برمبنای هدف، توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی و براساس روش، کمّی است. داده‌های پژوهش حاصل مطالعۀ پیمایشی درسطح بافت فرسودۀ شهر سمنان و ابزار اصلی آن پرسشنامۀ محقق‌ساخته است که کارشناسان و خبرگان روایی آن را تأیید کردند. پایایی پژوهش نیز با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد که برای بخش‌های مختلف پرسشنامه مقدار بیش از 70/0 به دست آمد. جامعۀ آماری پژوهش حاضر ساکنان بافت فرسودۀ شهر سمنان بالغ بر 92203 نفر است. جمعیت این محدوده براساس آخرین آمار موجود بالغ بر 92203 نفر بوده است که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 نفر تعیین و درنهایت، 380 پرسشنامه تکمیل شد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش، نمونه‌گیری تصادفی (اتفاقی) بوده که سهم هریک از افراد در کل جامعۀ آماری یکسان بوده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار SPSS  و آزمون‌های آماری مناسب استفاده شد.

جدول1: شاخص‌ها و میزان آلفای کرونباخ

Table 2: Indexes and cronbach's alpha rate

ابعاد

شاخص

تعداد گویه

آلفای کرونباخ

 

 

 

حکمروایی خوب

مشارکت

3

756/0

عدالت‌محوری

3

745/0

اثربخشی و کارایی

3

769/0

قانونمندی

4

781/0

شفافیت

3

772/0

مسئولیت‌پذیری

3

739/0

پاسخگویی

3

752/0

بازآفرینی شهری

بازآفرینی اجتماعی

6

798/0

بازآفرینی اقتصادی

6

801/0

بازآفرینی کالبدی

8

789/0

بازآفرینی محیطی

7

802/0

منبع: نویسندگان 1402

محدودۀ مطالعه‌شده

شهر سمنان به‌عنوان مرکز استان سمنان در موقعیت جغرافیایی 49 درجه و 36 دقیقۀ طول شرقی و 37 درجه و 16 دقیقۀ عرض شمالی در ارتفاع 1460 متری از سطح دریا واقع شده است و شیب عمومی شمالی-جنوبی دارد. این شهر در دشت وسیعی قرار گرفته که از سمت شمال به شهرهای مهدی‌شهر و شهمیرزاد، از سمت شرق به شهر سرخه و از سمت غرب، به شهر دامغان محدود می‌شود. همچنین، فاصلۀ آن تا تهران 216 کیلومتر است و به راه‌آهن سراسری تهران-مشهد متصل است. جمعیت این شهر براساس آخرین آمار دردسترس، 185129 نفر بوده است (مرکز آمار ایران، 1395). بخش قدیمی شهر متشکل از عناصر ساختی و عملکردی خاصی است. نحوۀ ارتباط این عناصر با یکدیگر و محل قرارگیری آنها در شهر بستگی به اهمیت هر عنصر و عملکرد آن در زندگی شهری داشته است. این عناصر عبارت است از: 1- مجموعه مرکز شهر که خود شامل مجموعه‌هایی از عناصر گوناگون مثل مسجد جامع و بازار است؛ 2- محله‌های شهر که عناصر و فضاهای ارتباط‌دهندۀ محله‌ها و مراکز آنها شامل گذر، میدان و میدانچه است که درواقع، عناصر اصلی فضاهای شهری را تشکیل می‌دهند. از مهم‌ترین محله‌های قدیمی این شهر می‌توان به محله‌های ناسار، اسفنجان، جنبدان، زاوغان، کوشمغان اشاره کرد. بافت فرسودۀ شهر سمنان دو محدودۀ مصوب ازسوی کمیسیون مادۀ پنج دارد. محدودۀ اول بافت فرسوده (تصویب‌شده در سال 1384) با فرم پراکنده پیش‌بینی شده است که 1/105 هکتار مساحت دارد. تمام محدوده‌های این بخش که محدودۀ تاریخی شهر را نیز پوشش می‌دهد در مرکز و جنوب سمنان واقع شده است. محدودۀ مصوب دوم برخلاف محدودۀ قبل، منسجم و ازنظر نوع بافت متنوع‌تر است. مساحت این محدوده که تمام پهنۀ جنوبی شهر و شمال غربی شهر را شامل می‌شود، معادل 450 هکتار است. این محدوده فرم پیوسته‌ای دارد و ازنظر گونه‌بندی بافت متنوع‌تر است.

 

شکل 2: نقشۀ موقعیت جغرافیایی شهر سمنان و بافت فرسوده (منبع: بازترسیم نگارنده، 1401)

Fig 2: The geographical location of Semnan city and worn-out texture

یافته‌های پژوهش و تجزیه‌وتحلیل

بررسی ویژگی‌های پاسخگویان نشان می‌دهد که از 380 فرد پاسخ‌دهنده، 78 نفر زن و 302 نفر مرد بودند که به‌ترتیب 20/52 درصد زن و 48/78 درصد را مردان تشکیل داده‌اند. ازمیان کل پاسخگویان، 78/20 درصد 20 تا 30 سال، 38/42 درصد 30 تا 40 سال، 7/27 درصد 40 تا 50 سال و 43/13 درصد پاسخگویان بیشتر از 50 سال دارند. همچنین، 05/11 درصد تحصیلات زیردیپلم و دیپلم، 94/3 درصد مدرک کاردانی، 37/77 درصد مدرک کارشناسی و 64/7 درصد کارشناسی ارشد و بیشتر دارند؛ بنابراین توزیع مطلوبی ازنظر ویژگی‌های نمونه آماری در پژوهش حاضر مشاهده می‌شود که این توزیع می‌تواند در تعمیم نتایج و جمع‌آوری دیدگاه تمامی افراد مؤثر باشد. به عبارت دیگر، این توزیع می‌تواند نشان‌د‌هندۀ جمع‌آوری نظرهای تمامی افراد روستایی باشد. بررسی دیدگاه ساکنان بافت فرسوده درزمینۀ مدیریت بافت نیز نشان می‌دهد که 6/22 درصد گزینۀ خیلی ضعیف، 19/2 درصد گزینۀ ضعیف، 2/8 درصد گزینۀ خیلی‌خوب، 4/18 درصد گزینۀ خوب و 6/31 درصد نیز گزینۀ متوسط را انتخاب کرده‌اند. درمجموع، بررسی توزیع فراوانی گویای آن است که وضعیت مدیریت شهری در بافت فرسوده ازدیدگاه ساکنان رضایت‌بخش نیست. بررسی فراوانی تجمعی نیز نشان‌دهندۀ آن است که بیش از 8/41 درصد گزینۀ ضعیف و خیلی‌ضعیف، 6/26 درصد گزینۀ خوب و خیلی‌خوب را انتخاب کرده‌اند؛ بنابراین وضعیت مناسبی در بافت فرسودۀ شهر سمنان وجود ندارد.

 

بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب در بافت فرسوده

جدول 2 وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب را در بافت فرسودۀ شهر سمنان با آزمون تی‌تک نمونه‌ای نشان می‌دهد. نتیجۀ آزمون نشان داد که همۀ متغیرهای حکمروایی خوب شهری (22 متغیر) درسطح کمتر از 05/0 و برابر با 000/0 معنادار بوده است. بررسی معناداری شاخص‌های حکمروایی خوب با استفاده از میانگین گویای آن است که میانگین تمامی متغیرها بیشتر از حد متوسط و مالک آزمون 3 بوده است؛ بنابراین می‌توان گفت که متغیرهای بررسی‌شده در بافت فرسوده در وضعیت پذیرفتنی قرار دارد. براساس میانگین‌های گزارش‌شده بهترین وضعیت مربوط به متغیر آموزش شهروندان و افزایش آگاهی‌های عمومی با میانگین 831/3 بوده است. همچنین، میزان انتقادپذیری و پاسخگویی مدیران دربرابر شهروندان با مقدار 636/3 ،حق دسترسی به خدمات با میانگین 615/3 و گردش آزاد اطلاعات شهری و تسهیل دسترسی به آنها با مقدار 602/3 در رتبه‌های بعدی است. علاوه بر این، کمترین میانگین نیز مربوط به دو متغیر تلاش مدیران در ارائۀ خدمات با هزینۀ کمتر، کیفیت بیشتر و رضایتمندی بیشتر با مقدار 242/3 و نیز متغیر تدوین و انتشار قوانین و مقررات شهری برای آگاهی و راهنمایی شهروندان با مقدار 315/3 بوده است. مقایسۀ کمترین و بیشترین میانگین متغیرهای حکمروایی نشان می‌دهد که وضعیت آنها در حد متوسط ارزیابی شده است. وضعیت متغیرهای حکمروایی خوب شهری در بافت فرسودۀ شهر سمنان در جدول 2 گزارش شده است.

 

 

جدول 2: سنجش معناداری وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب در بافت فرسوده با آزمون تیتک نمونه‌ای

Table 3: Measuring the significance of the status of good governance indicators

in the worn texture with sample t-test

شاخص

متغیر

مبنای آزمون = 3

مقدار t

سطح معناداری lukhnhxp lukhn

میانگین

مشارکت

تبادل نظر و مشورت‌کردن مسئولان با شهروندان

48/6

000/0

444/3

آموزش شهروندان و افزایش آگاهی‌های عمومی

05/15

000/0

831/3

ایجاد سازوکارهای قانونی و نهادی لازم برای مشارکت سازمان‌ها و تشکّل‌های مردم‌نهاد

44/7

000/0

513/3

عدالت‌محوری

توزیع عادلانۀ منابع و امکانات شهر در بین شهروندان

39/6

000/0

510/3

افزایش فرصت‌های مناسب برای همۀ شهروندان برای بهبود وضعیت خود

09/11

000/0

573/3

نگرش مثبت در به‌کارگیری زنان در پست‌های مهم و مدیریتی

26/9

000/0

531/3

اثربخشی و کارایی

برنامه‌ای در راستای افزایش مهارت‌ها و ایجاد کارآفرینی در شهر

19/9

000/0

557/3

تلاش مدیران در ارائۀ خدمات با هزینۀ کمتر و با کیفیت بیشتر و رضایتمندی بیشتر

03/4

000/0

242/3

خصوصی‌سازی خدمات شهری

05/9

000/0

489/3

قانونمندی

میزان احترام به حقوق ساکنان شهر

43/7

000/0

492/3

حق دسترسی به خدمات

5/11

000/0

615/3

تدوین و انتشار قوانین و مقررات شهری برای آگاهی و راهنمایی شهروندان

19/5

000/0

315/3

رعایت قوانین و مقررات شهرسازی مدیران شهری

52/7

000/0

515/3

شفافیت

اعلام عموم طرح‌ها و برنامه‌های توسعۀ شهری

53/6

000/0

413/3

گردش آزاد اطلاعات شهری و تسهیل دسترسی به آنها

76/9

000/0

602/3

شفافیت حرف مدیران شهری در تصمیم‌گیری‌ها

40/8

000/0

584/3

مسئولیت‌پذیری

گسترش نهادهای همگانی برای پایش فعالیت مدیران شهری

92/4

000/0

381/3

نظارت دقیق شورا بر شهرداری

76/4

000/0

371/3

میزان انتقادپذیری و پاسخگویی مدیران در‌برابر شهروندان

86/7

000/0

636/3

پاسخگویی

تسهیل و تسریع امور و خدمات برای ارائۀ خدمات و اطلاعات به شهروندان

21/9

000/0

542/3

امکانات و تسهیلاتی برای رسیدگی به شکایان شهروندان

46/8

000/0

497/3

تشریح برنامه‌ها و کارهای انجام‌شده یا در دست انجام خود برای شهروندان

27/7

000/0

376/3

منبع: یافته‌های پژوهش

 

معناداری تفاوت و اولویت‌بندی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده

در پژوهش حاضر برای آنکه معناداری و اولویت‌بندی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده مشخص شود از آزمون فریدمن استفاده شده است. نتیجۀ آزمون فریدمن برای سنجش معناداری تفاوت و اولویت‌بندی شاخص‌های حکمروایی نشان می‌دهد که شاخص‌ها درسطح کمتر از 05/0 و برابر با 000/0 معنادار بوده است؛ بنابراین شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده براساس دیدگاه جامعۀ آماری با یکدیگر تفاوت معناداری داشته‌اند؛ اما وضعیت متفاوتی نیز می‌توانند داشته باشند. مقدار کای اسکوئر نیز برابر با 983/18 بوده است. بررسی میانگین رتبه‌ای آزمون فریدمن بیانگر آن است که بیشترین میانگین رتبه‌ای مربوط به شاخص عدالت‌محوری با مقدار 24/4 بوده است که نشان‌دهندۀ بیشترین تفاوت میان 7 شاخص حکمروایی است. همچنین، شاخص شفافیت با میانگین 18/4 و شاخص مشارکت با میانگین 12/4 به‌ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارد. علاوه بر این، شاخص قانونمندی با میانگین 75/3 کمترین تفاوت را با دیگر شاخص‌های حکمروایی خوب داشته است. جدول 3 معناداری و اولویت‌بندی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری را در بافت فرسوده نشان می‌دهد.

جدول 3: تفاوت و اولویت‌بندی شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده با آزمون فریدمن

Table 3: Significance of difference and prioritization of good urban governance

in the worn texture of with Friedman's test

سطح معناداری

000/0

کای اسکوئر

983/18

درجۀ آزادی

6

حجم نمونه

380

شاخص‌های حکمروایی

میانگین رتبه‌ای

رتبه

مشارکت

12/4

3

عدالت‌محوری

24/4

1

اثربخشی و کارایی

95/3

5

قانونمندی

75/3

7

شفافیت

18/4

2

مسئولیت‌پذیری

00/4

4

پاسخگویی

77/3

6

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

 

بررسی وضعیت شاخص‌های بازآفرینی در بافت فرسوده

در این بخش از پژوهش، شاخص‌های بازآفرینی در چهار بُعد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی سنجش شده است. وضعیت شاخص‌های بازآفرینی در بافت فرسودۀ شهر سمنان با آزمون تی‌تک نمونه‌ای نشان داد که به‌جزء شاخص شبکۀ دسترسی و معابر با سطح معناداری 086/0 دیگر شاخص‌های بازآفرینی شهری درسطح کمتر از 05/0 و برابر با 0/000 معنادار بوده‌اند. براساس میانگین‌های گزارش‌شده، بهترین وضعیت مربوط به تعلق‌خاطر با میانگین 531/3، انسجام اجتماعی با مقدار 421/3 و روابط اجتماعی با میانگین 376/3 بوده است که میانگین بیشتر از حد متوسط آزمون 3 را داشته‌اند؛ بنابراین این شاخص‌ها در وضعیت متوسطی قرار دارند. بررسی میانگین دیگر شاخص‌های بازآفرینی شهری نشان‌دهندۀ آن است که وضعیت مطلوبی در بافت فرسودۀ شهر سمنان وجود ندارد؛ زیرا میانگین شاخص‌ها پایین‌تر از حد متوسط 3 بوده است؛ بنابراین دیگر شاخص‌های بازآفرینی شهری در بافت فرسوده شرایط مطلوبی ندارند. از‌جملۀ این شاخص‌ها می‌توان به مشارکت و توجه به نقش مردم، آموزش و مهارت‌های حرفه‌ای، فرصت‌های شغلی، توزیع ثروت، جذب سرمایه، جلوگیری از ساخت‌وساز تک‌کاربردی، تجهیزات و زیرساخت‌های شهری، حفاظت از بافت تاریخی، اقدام‌های صرفه‌جویی در آب، چشم‌انداز فیزیکی محدوده و بهره‌وری و مدیریت بهینۀ مصرف انرژی اشاره کرد؛ بنابراین شاخص‌های ذکرشده در بافت فرسودۀ شهر سمنان تأیید نشد و همچنان مشکلات بسیاری در این زمینه‌ها وجود دارد. در جدول 4 وضعیت شاخص‌های بازآفرینی شهری در بافت فرسودۀ شهر سمنان آورده شده است.

جدول 4: سنجش معناداری وضعیت شاخص‌های بازآفرینی در بافت فرسوده با آزمون تی‌تک نمونه‌ای

Table 4: Measuring the significance of the status of regeneration indicators in the

worn texture with sample t-test

ابعاد

شاخص

مبنای آزمون = 3

مقدار t

سطح معناداری lukhnhxp lukhn

میانگین

بازآفرینی اجتماعی

تعلق‌خاطر

61/9

000/0

531/3

مشارکت و توجه به نقش مردم

1/13-

000/0

228/2

روابط اجتماعی

73/6

000/0

376/3

آموزش و مهارت‌های حرفه‌ای

3/11-

000/0

386/2

انسجام اجتماعی

36/7

000/0

421/3

آسیب‌های اجتماعی (کاهش جرم و ...)

97/4-

000/0

763/2

بازآفرینی اقتصادی450/2

افزایش فرصت‌های شغلی

87/9-

000/0

407/2

کاهش فقر و اختلاف طبقاتی

1/10-

000/0

405/2

بهبود توزیع ثروت

61/5-

000/0

684/2

بهبود عرضه و تقاضای بازار

7/11-

000/0

371/2

جذب سرمایه

21/8-

000/0

405/2

تنوع فعالیت‌های تجاری و اصناف

19/6-

000/0

589/2

بازآفرینی کالبدی

جلوگیری از ساخت‌و‌ساز تک‌کاربردی

2/16-

000/0

936/1

تشویق کاربری چند‌منظوره

9/11-

000/0

242/2

افزایش سطح کمّی و کیفی تأسیس‌ها

78/8-

000/0

489/2

تجهیزات و زیرساخت‌های شهری

1/12-

000/0

286/2

بهبود حمل‌و‌نقل

04/10-

000/0

244/2

حفاظت از بافت تاریخی

17/3-

002/0

823/2

شبکۀ دسترسی و معابر

72/1-

086/0

905/2

استفاده از اراضی نمیه‌کاره یا رها‌شده

5/13-

000/0

334/2

بازآفرینی محیطی

بهره‌وری و مدیریت بهینۀ مصرف انرژی

2/12-

000/0

186/2

اقدام‌های صرفه‌جویی در آب

1/12-

000/0

228/2

بازیافت زباله

1/10-

000/0

431/2

چشم‌انداز فیزیکی محدوده

3/13-

000/0

136/2

مرمت و تعمیر خانه‌ها

56/8-

000/0

521/2

بهداشت محیط

33/2-

020/0

881/2

آگاهی زیست‌محیطی

59/6-

000/0

560/2

منبع: یافته‌های پژوهش، 1401

بررسی نتایج آزمون مربوط به بازآفرینی شهری درسطح ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی بیانگر آن است که سه بُعد بازآفرینی اقتصادی، کالبدی و محیطی درسطح کمتر از 05/0 و برابر با 000/0 معنادار بوده و فقط بازآفرینی اجتماعی با مقدار 189/0 در بافت فرسوده معنادار نشده است. بررسی میانگین و مقدار تی آزمون نشان می‌دهد که وضعیت همۀ ابعاد، ضعیف است؛ زیرا میانگین‌های گزارش‌شده پایین‌تر از حد متوسط آزمون 3 است. بررسی نتیجۀ آزمون درسطح مجموع ابعاد نیز، نشان‌دهندۀ معناداری کمتر از 05/0 است. همچنین، میانگین مجموع ابعاد برابر با 572/2 است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که وضعیت بازآفرینی شهری در بافت فرسوده پذیرفتنی نیست (جدول5).

جدول 5: سنجش معناداری وضعیت ابعاد بازآفرینی در بافت فرسوده با آزمون تی‌تک نمونه‌ای

Table 5: Measuring the significance of the status of dimensions of urban

regeneration in the worn texture with sample t-test

شاخص

مبنای آزمون = 3

مقدار t

سطح معناداری lukhnhxp lukhn

میانگین

بازآفرینی اجتماعی

315/1-

189/0

951/2

بازآفرینی اقتصادی

36/10-

000/0

484/2

بازآفرینی کالبدی

باز

39/17-

000/0

432/2

بازآفرینی محیطی

61/13-

000/0

421/2

بازآفرینی شهری (مجموع ابعاد)

78/11-

000/0

572/2

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

 

بررسی ارتباط حکمروایی خوب و بازآفرینی شهری

در پژوهش حاضر برای بررسی ارتباط بین حکمروایی خوب و بازآفرینی شهری در بافت فرسودۀ شهر سمنان باتوجه به ماهیت داده که فاصله‌ای است، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. براساس نتایج محاسبه‌شده از آزمون مشاهده می‌شود که بین حکمروایی خوب و بازآفرینی شهری ارتباط معنادار آماری درسطح کمتر از 01/0 و برابر با 0/00 وجود دارد. براساس نتیجۀ همبستگی پیرسون، میزان ارتباط معنا‌داری در‌سطح 01/0 برابر با 469/0 بوده که در بافت فرسوده یک ارتباط مستقیم، مثبت و متوسط ارزیابی می‌شود. توضیح اینکه با بهبود شاخص‌های حکمروایی، وضعیت بازآفرینی بافت فرسوده نیز بهبود پیدا می‌کند؛ بنابراین تقویت شاخص‌های حکمروایی با مدل مدیریت شهری مناسب در راستای بازآفرینی بافت فرسوده مؤثر است.

جدول 6: ارتباط خوب و بازآفرینی شهری در بافت فرسودۀ شهر سمنان (همبستگی پیرسون)

Table 6: The relationship between good governance and urban regeneration in

the worn texture of Semnan city (Pearson correlation)

شاخص

میزان همبستگی

سطح معناداری

حکمروایی خوب

بازآفرینی شهری

469/0

000/0
       

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

سنجش تأثیر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهر سمنان تحلیل واریانس مدل رگرسیونی نشان می‌دهد که میزان خطای آلفای (Sig) تحلیل واریانس مدل رگرسیونی کمتر از میزان خطای پذیرفته (05/0) و برابر با 000/0 است؛ بنابراین بین حکمروایی خوب شهری و بازآفرینی درسطح اطمینان بیشتر از 99 درصد ارتباط معنادار وجود دارد. علاوه بر این، شاخص‌های حکمروایی خوب شهری نیز در بازآفرینی بافت فرسوده اثرگذار است.

جدول 7: آزمون معناداری رگرسیونی مدل تأثیر شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهر سمنان

Table 7: Significance test of the regression model of the effect of good urban governance indicators on the regeneration of the worn texture of Semnan city

مدل

مجموع مربعات

درجۀ آزادی

مربع میانگین

مقدار F

معناداری

رگرسیون

558/75

7

794/10

273/35

000/0

مقدار باقی مانده

837/113

372

306/0

کل

394/189

379

***

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

 

براساس جدول 8 مشاهده می‌شود که میزان همبستگی بین شاخص‌های حکمروایی خوب و بازآفرینی شهری برابر با 0/632 است که یک همبستگی مستقیم به شمار می‌آید. شاخص‌های بررسی‌شده درمجموع، توان تبیین 2/63 درصد از تغییرات (واریانس) بازآفرینی بافت فرسوده را دارند؛ درحالی که عوامل یا شاخص‌های دیگر حدود 8/36 درصد از تغییرات این موضوع را تبیین می‌کنند. مقدار ضریب تعیین برابر با 399/0 است؛ درحالی که ضریب تعیین اصلاح‌شده برابر با 0/388 بوده است؛ بنابراین شاخص‌های به‌کاررفته در مدل توانسته‌اند به‌خوبی عمل کنند و برازش مناسبی نیز ارائه دهند.

جدول 8: تبیین تغییرات متغیر وابسته (بازآفرینی بافت فرسوده) با شاخص‌های حکمروایی خوب شهری

Table 8: Explaining changes in the dependent variable (The regeneration of worn

texture) through indicators of good urban governance

مدل

مقدارR

ضریب تعیین

ضریب تعیین اصلاح‌‌شده

خطای انحراف استاندارد

***

632/0

399/0

388/0

55318/0

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

نتیجه نشان داد که به‌جزء دو شاخص مشارکت با مقدار 399/0 و پاسخگویی با مقدار 768/0، دیگر شاخص‌های حکمروایی درسطح کمتر از 05/0 تأثیرهای چشمگیری در بازآفرینی بافت فرسوده و ارتقای آن دارند. نکتۀ دیگر اینکه میزان قدرت شاخص‌های حکمروایی خوب در بازآفرینی شهری یکسان نیست. شاخص شفافیت با مقدار بتا برابر با 0/324 بیشترین تأثیرگذاری را بر بازآفرینی بافت فرسوده داشته است. همچنین، شاخص عدالت‌محوری با تبیین 0/311 در رتبۀ دوم و شاخص قانونمندی با مقدار بتا 279/0 در رتبۀ سوم شناخته شده است. دو شاخص مسئولیت‌پذیری با مقدار بتا 240/0 و اثربخشی و کارایی با مقدار بتا 191/0 در رتبه‌های بعد تأثیرگذار قرار گرفته‌اند؛ بنابراین شاخص شفافیت و عدالت بیشترین تأثیرگذاری را در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهر سمنان و ارتقای آن دارند (جدول9).

جدول 9: آمار ضرایب مدل رگرسیونی متغیر مستقل (شاخص‌های حکمروایی خوب شهری)

Table 9: The statistic of the coefficients of the independent variable regression

model (indicators of good urban governance)

مدل

ضرایب غیر‌استاندارد

ضرایب استاندارد

مقدار t

معناداری

مقدار B

خطای استاندارد

مقدار بتا

مقدار ثابت

523/0

212/0

 

470/2

014/0

مشارکت

042/0

050/0

056/0

845/0

399/0

عدالت‌محوری

315/0

060/0

311/0

277/5

000/0

اثربخشی و کارایی

149/0

046/0

191/0

268/3

001/0

قانونمندی

311/0

069/0

279/0

487/4

000/0

شفافیت

223/0

046/0

324/0

823/4

000/0

مسئولیت‌پذیری

184/0

043/0

240/0

248/4

000/0

پاسخگویی

019/0

065/0

020/0

296/0

768/0

منبع: یافته‌های پژوهش، 1402

 

نتیجه‌گیری

حکمروایی خوب شهری اهمیت بسیار زیادی برای بازآفرینی بافت فرسودۀ شهرها دارد. بافت فرسودۀ شهرها به‌دلیل بی‌توجهی به مسائل شهری، نداشتن برنامه‌ریزی مناسب و استفادۀ نامناسب از فضاهای شهری به وجود می‌آید؛ درنتیجه شهرها با مشکلاتی مانند تراکم جمعیتی، افزایش آلودگی هوا، کاهش کیفیت زندگی شهروندان و ناهماهنگی در توسعه مواجه می‌شوند. برای بازآفرینی بافت فرسودۀ شهرها نیاز به یک حکمروایی خوب شهری است تا بتوان با همکاری با جامعۀ محلی، برنامه‌های مناسبی برای بازسازی و بهبود فضاهای شهری ارائه داد. برنامه‌ریزی شهری مناسب باید به شهروندان فرصت دهد تا به‌راحتی و با استفاده از حمایت‌های لازم به فضاهای شهری دسترسی داشته باشند. این کار می‌تواند باعث ایجاد ارتباطات بین شهروندان و حکومت محلی شود و به‌دنبال آن بازآفرینی بافت فرسودۀ شهرها تسهیل می‌شود. برای شناخت این ارتباط نیازمند، سنجش وضعیت موجود ازلحاظ شاخص‌های حکمروایی و بازآفرینی شهری است؛ بنابراین در پژوهش حاضر کوشش شد که وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب در بافت فرسودۀ شهری سمنان بررسی و سپس تأثیر آنها بر بازآفرینی شهری تبیین شود. نتیجۀ این پژوهش نشان داد که متغیرها و شاخص‌های حکمروایی خوب در بافت فرسوده در وضعیت متوسط قرار دارند؛ به‌گونه‌ای که بهترین وضعیت مربوط به متغیر آموزش شهروندان و افزایش آگاهی‌های عمومی، انتقادپذیری و پاسخگویی مدیران دربرابر شهروندان، حق دسترسی به خدمات و گردش آزاد اطلاعات شهری و تسهیل دسترسی به آنهاست. بررسی نتایج درسطح شاخص‌های حکمروایی نیز تأیید می‌کند که شاخص عدالت‌محوری و شفافیت بهترین وضعیت را درمیان شاخص‌های حکمروایی در بافت فرسودۀ شهر سمنان دارند. نتیجۀ این بخش از پژوهش با نتایج پژوهش‌های توکلی‌نیا و یداله‌نیا (1397) و شارما هم‌پوشانی دارد (Sharma, 2020)؛ زیرا در این پژوهش‌ها به اهمیت شاخص‌های حکمروایی و وضعیت آنها اشاره شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که وضعیت بازآفرینی بافت فرسودۀ شهر سمنان پذیرفتنی نیست؛ زیرا بررسی شاخص‌های مختلف ازلحاظ بازآفرینی اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی نشان‌دهندۀ این مطلب است که به‌جزء در چند نمونه، درزمینۀ بازآفرینی این بافت، عملکرد مطلوبی ازدیدگاه شهروندان وجود ندارد و مشکلات و مسائل مختلفی وجود دارد. از مهم‌ترین مسائل و مشکلات در این زمینه می‌توان به ضعف مشارکت و توجه به نقش مردم، ضعف آموزش و مهارت‌های حرفه‌ای، بی‌توجهی به فراهم‌کردن فرصت‌های شغلی، توزیع نکردن ثروت، جذب‌نشدن سرمایه، ممانعت‌نکردن از ساخت‌وساز تک‌کاربردی، توسعه‌نیافتن تجهیزات و زیرساخت‌های شهری، بی‌توجهی به حفاظت از بافت تاریخی، صرفه‌جویی‌نکردن در آب و عدم بهره‌وری و مدیریت بهینۀ مصرف انرژی اشاره کرد. محققان پژوهش‌های ایدزاک و موسیاکوسکا، ژی و همکاران و گلپایگانی و همکاران (1400) نیز به وجود مسائل مختلف اجتماعی و کالبدی اعم از توزیع‌نکردن ثروت، آسیب‌های اجتماعی در محله‌ها، آموزش‌ندیدن، توسعه‌نیافتن تأسیس‌ها و امکانات، فرم نامناسب بناها و ... در بحث بازآفرینی شهری اشاره کرده‌اند (Idczak & Musiałkowska, 2021; Xie et al., 2021)؛ بنابراین نتایج این بخش از پژوهش با پژوهش‌های ذکرشده هم‌خوانی دارد. درمجموع، وضعیت شاخص‌های حکمروایی به نسبت بازآفرینی در بافت فرسوده بهتر بوده است و براساس همین شرایط، نتیجۀ پژوهش نشان داد که بین شاخص‌های حکمروایی و بازآفرینی بافت فرسوده، ارتباط معناداری وجود دارد؛ به‌گونه‌ای که شاخص‌های حکمروایی می‌توانند به ارتقای بازآفرینی بافت کمک کنند. همچنین، نتیجه نشان داد که در این زمینه بیشترین تأثیرگذاری درمیان شاخص‌های حکمروایی در بازآفرینی شهری مربوط به دو شاخص شفافیت و عدالت‌محوری است. درواقع، این دو شاخص می‌توانند زمینه و بستر لازم را برای توسعه و بازآفرینی بافت فرسوده فراهم کنند. علاوه بر این، قانونمندی، مسئولیت‌پذیری، کارایی و مشارکت نیز در راستای بازآفرینی شهری تأثیرگذار هستند. نتیجۀ این بخش از پژوهش با نتایج پژوهش‌های لیو و همکاران، شارما، گیلمور و سیمپسون، قاید رحمتی و همکاران (1396)، سرور و همکاران (1398)، گلپایگانی و همکاران (1400)، ابراهیمی و چاره‌چو (در دست چاپ) هم‌خوانی دارد (Liu et al., 2021; Sharma, 2020; Gilmour & Simpson, 2020)؛ زیرا در پژوهش‌های ذکرشده به وجود ارتباط و تأثیرگذاری شاخص‌های حکمروایی خوب و بازآفرینی شهری اشاره شده است. در پژوهش حاضر برروی شاخص‌های قانونمندی، شفافیت، مشارکت و استفاده از سازمان‌های مردم‌نهاد در راستای بازآفرینی شهری تأکید و نیز بر تأیید وجود ارتباط معناداری به اثرگذاری شاخص‌های حکمروایی خوب در بازآفرینی بافت فرسوده اشاره شده است. باتوجه به نتایج اشاره‌شده پیشنهاد می‌شود که 1- در راستای ارتقای شاخص شفافیت و تأثیر آن در بازآفرینی بافت فرسوده، دسترسی به اطلاعات برای همگان در مدیریت شهری شهر سمنان با ایجاد سیستم فناوری فراهم شود؛ 2- پیشنهاد می‌شود که به طرح‌ها و برنامه‌های توسعه درسطح محله‌ها با مشارکت شهروندان از تصمیم‌گیری تا تصمیم‌سازی تأکید شود؛ 3- پیشنهاد می‌شود در راستای ارتقای بازآفرینی شهری و تأثیرگذاری شاخص عدالت‌محوری در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهر سمنان، امکانات و خدمات به‌طور مساوی در محله‌های بافت فرسوده توزیع شود؛ 4- پیشنهاد می‌شود که به آموزش و مهارت‌های لازم برای مشارکت جامعۀ محلی به‌ویژه زنان در بازآفرینی بافت فرسوده تأکید شود؛ 6- پیشنهاد می‌شود که آیین‌نامه‌ها، قوانین و مقررات باتوجه به شرایط بومی شهر سمنان درزمینۀ بازآفرینی بافت فرسوده بازنگری صورت گیرد.

References

منابع
ابراهیمی، جمشید، و چاره‌چو، فرزین (در دست چاپ). بررسی نقش حکمروایی خوب در بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: شهر کامیاران). پژوهش‌های جغرافیای انسانی.
10.22059/JHGR.2022.335894.1008427
امینی، میلاد، صارمی، حمیدرضا، و قالیباف، محمدباقر (1397). جایگاه حکمروایی شهری در فرآیند بازآفرینی بافت فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: منطقه ۱۲ شهر تهران). تحقیقات جغرافیایی، 3۳(۳)، 202-217.
http://dx.doi.org/10.29252/geores.33.3.202
بحرینی، سید حسین، ایزدی، محمد‌سعید، و مفیدی، مهرانوش (1392). رویکردها و سیاست‌های نوسازی شهری (از بازسازی تا بازآفرینی شهری پایدار). فصلنامه مطالعات شهری،  3(9)، 17-30.
https://urbstudies.uok.ac.ir/article_7883.html
توکلی نیا، جمیله، و یداله‌نیا، حسین (1397). تحلیل شاخص‌های حکمروایی خوب در باز آفرینی شهری از منظر ساکنان محله (مطالعۀ موردی: محلۀ تجریش). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 8(33)، 265-280.
https://www.jgeoqeshm.ir/article_83875.html
سرور، هوشنگ، امرایی، مهتاب، قربانی سپهر، آرش، و امینی بادامیار، شیرین (1398). حکمروایی شایسته و بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ 4 شهر آذرشهر). توسعۀ فضاهای پیراشهری، 1(2)، 71-84.
https://www.jpusd.ir/article_114011.html
شهریاری، محمدرضا (1400). سنجش شاخص‌های بازآفرینی شهری و تأثیر آن بر کیفیت زندگی شهروندان (مورد مطالعه: محلۀ شریف آباد). مجلۀ جغرافیا و روابط انسانی، 4(2)، 336-356.
https://www.gahr.ir/article_139944.html
عسکری­زاده اردستانی، سهیلا، ضرابی، اصغر، و تقوایی، مسعود (1397). بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر اراک. مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای، 16(1)، 309-335.
https://doi.org/10.22067/geography.v16i1.74544
قاسمی، حبیب، میری، غلامرضا، و حافظ رضا‌زاده، معصومه (1400). تحلیل نقش حکمروایی خوب شهری در بازآفرینی بافت فرسودۀ شهری بر‌اساس تئوری داده‌بنیاد (مورد مطالعه: شهرضا). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، 2(4)، 37-56. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.2.4.37
قاید رحمتی، صفر، زنگیشه‌یی، سجاد، و نوری، سودابه (1396). حکمروایی خوب شهری و بازآفرینی پایدار بافت نابسامان (شهر کرمانشاه). اولین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، مشهد. https://civilica.com/doc/646722
کوزه‌گر، لطفعلی، آدینه‌وند، علی‌اصغر، علیان، مهدی، و نظری، نرگس (1395). ارزیابی مدیریت شهر اهواز در چارچوب حکمرانی خوب شهری. معماری شهری پایدار، 4(2)، 1-16.
https://jsaud.sru.ac.ir/article_662.html
گلپایگانی، ندا، میری، غلامرضا، و انوری، محمودرضا (1400). واسنجی وضعیت کالبدی سکونتگاه‌های غیر‌رسمی با تأکید بر مدیریت شهری (مطالعۀ موردی: شهرک جعفرآباد کرمانشاه). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، 2(2)، 125-144. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.2.2.117
 موحد، علی، کمان رودی، موسی، ساسان‌پور، فرزانه، و قاسمی کفرودی، فرزاد (1393). بررسی حکمروایی خوب شهری در محله‌های شهری (مورد مطالعه: منطقۀ 19 شهرداری تهران). فصلنامۀ مطالعات برنامه‌ریزی شهری، 2(7)، 147-176. https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_1012.html
مرکز آمار ایران (1395). سرشماری نفوس و مسکن 1395. مرکز آمار ایران. https://www.amar.org.ir/
 
References
Amini, M., Saremi, H., & Ghalibaf, M. (2018). The role of urban governance in the urban worn texture regeneration process (Case study: district 12 of Tehran). Journal Of Geographical Research, 33(3), 202-217. http://dx.doi.org/10.29252/geores.33.3.202 [In Persian].
 Askarizadeh Ardestani, S., Zarabi, A., & Taghvaei, M. (2018). Examining the status of good urban governance indicators in arak city. Journal of Geography and Regional Development, 16(1), 309-335. https://doi.org/10.22067/geography.v16i1.74544 ]In Persian].
Awad, J., & Jung, C. (2022). Extracting the planning elements for sustainable urban regeneration in Dubai with AHP (analytic hierarchy process).  Sustainable Cities and Society, 76(2), 18-39. https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.103496
Bahraini, H., Izadi, M. S., & Mofidi, M. (2014). The approaches and policies of urban renewal from urban reconstruction to sustainable urban regeneration. Motaleate Shahri, 3(9), 17-30. https://urbstudies.uok.ac.ir/article_7883.html  [In Persian].
Baratta, A. F. L., Calcagnini, L., Finucci, F., & Magarò, A. (2023). Innovative housing policy tools: impact indicators in the NRRP Urban Regeneration Programmes.  VITRUVIO-International Journal of Architectural Technology and Sustainability, 8(1), 58-69.  https://doi.org/10.4995/vitruvio-ijats.2023.19476
Biswas, R., Jana, A., Arya, K., & Ramamritham, K. (2019). A good-governance framework for urban management.  Journal of Urban Management, 8(2), 225-236. ‌ https://doi.org/10.1016/j.jum.2018.12.009
Boex, J., Malik, A. A., Brookins, D., Edwards, B., & Zaidi, H. (2020). The political economy of urban governance in Asian cities: delivering water, sanitation and solid waste management services.  New Urban Agenda in Asia-Pacific: Governance for Sustainable and Inclusive Cities, 23(2), 301-329. https://doi.org/10.1007/978-981-13-6709-0_11
Burris, S., & Lin, V. (2021). Law and urban governance for health in times of rapid change.  Health Promotion International, 36(Supplement_1), i4-i12. https://doi.org/10.1093/heapro/daab064
Castán Broto, V., & Westman, L. K. (2020). Ten years after Copenhagen: Reimagining climate change governance in urban areas.  Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 11(4), 1-19. https://doi.org/10.1002/wcc.643
Certomà, C. (2022). Future scenarios of Digital Social Innovation in urban governance. A collective discussion on the socio-political implications in Ghent.  Cities, 122(2), 1-16. https://doi.org/10.1016/j.cities.2021.103542
Chan, H. H., Hu, T. S., & Fan, P. (2019). Social sustainability of urban regeneration led by industrial land redevelopment in Taiwan.  European planning studies, 27(7), 1245-1269. https://doi.org/10.1080/09654313.2019.1577803
Coffey, B., Bush, J., Mumaw, L., De Kleyn, L., Furlong, C., & Cretney, R. (2020). Towards good governance of urban greening: insights from four initiatives in Melbourne, Australia.  Australian Geographer, 51(2), 189-204. ‌ https://doi.org/10.1080/00049182.2019.1708552
 Ebrahimi, J., & Charehjoo, F. (In-Press). Investigating the role of good urban governance in regeneration of urban worn-out textures (Case study: Kamiyaran city). Human Geography Research. 0.22059/JHGR.2022.335894.1008427 [In Persian].
Ghaed Rahmati, S., Zangisheh Yei, S., & Nouri, S. (2016). Good urban governance and sustainable regeneration of the disordered context (Kermanshah city). The First International Conference and The Eighth National Conference on Urban Planning and Management, Mashhad. https://civilica.com/doc/646722 ]In Persian].
Ghasemi, H., Miri, G. R., & Hafez Rezazadeh, M. (2020). Analysis of the role of good urban governance in the regeneration of worn-out urban fabric based on foundational data theory (Case study: Shahreza). Geographical Studies of Mountainous Regions, 2(4), 37-56. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.2.4.37  ]In Persian].
Gilmour, D., & Simpson, E. (2021). Urban regeneration indicators: A proxy for assessing common good.  Emerald Open Research, 3(2), 1-17. https://doi.org/10.1108/EOR-05-2023-0009
Golpaygani, N., Miri, G., & Anvari M. (2021). Analysis of the physical condition of informal settlements with emphasis on urban management (Case study: Jafarabad town Kermanshah). Geographical Studies of Mountainous Regions, 2(2), 125-144. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.2.2.117 ]In Persian].
Hardi, R., & Gohwong, S. (2020). E-government based urban governance on the smart city program in makassar, Indonesia.  Journal of Contemporary Governance and Public Policy, 1(1), 12-17. ‌ https://doi.org/10.46507/jcgpp.v1i1.10
Idczak, P., & Musiałkowska, I. (2021). Urban Regeneration as a Specific Type of Public Policy Response to Urban Decline. The Case of Poland.  Open Political Science, 4(1), 204-218. ‌ https://doi.org/10.1515/openps-2021-0019
Iran Statistics Center (2015). Population and housing census 2015. Iran Statistics Center. https://www.amar.org.ir [In Persian].
Kaufmann, W., & Lafarre, A. (2021). Does good governance mean better corporate social performance? A comparative study of OECD countries. International Public Management Journal, 24(6), 762-791. https://doi.org/10.1080/10967494.2020.1814916
Kim, G., Newman, G., & Jiang, B. (2020). Urban regeneration: Community engagement process for vacant land in declining cities.  Cities, 102(1), 1019. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102730
Koozehgar, L., Adinehvand, A., Alian, M., & Nazari, N. (2017). Assessment of ahvaz urban management in the context of good governance, an effort to achieve sustainable management. Journal Of Sustainable Architecture and Urban Design, 4(2), 1-16. https://jsaud.sru.ac.ir/article_662.html ]In Persian].
Korkmaz, C., & Balaban, O. (2020). Sustainability of urban regeneration in Turkey: Assessing the performance of the North Ankara Urban Regeneration Project.  Habitat International, 95(2), 26-47. https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2019.102081
Kuo, N. L., Chen, T. Y., & Su, T. T. (2020). A new tool for urban governance or just rhetoric? The case of participatory budgeting in Taipei City.  Australian Journal of Social Issues, 55(2), 125-140. ‌ https://doi.org/10.1002/ajs4.110
Lak, A., Gheitasi, M., & Timothy, D. J. (2020). Urban regeneration through heritage tourism: Cultural policies and strategic management.  Journal of Tourism and Cultural Change, 18(4), 386-403. https://doi.org/10.1080/14766825.2019.1668002 ‌
Li, B., Yang, K., Axenov, K. E., Zhou, L., & Liu, H. (2022). Trade-Offs, Adaptation and Adaptive Governance of Urban Regeneration in Guangzhou, China (2009–2019).  Land, 12(1), 139-156. https://doi.org/10.3390/land12010139
Li, X., Zhang, F., Hui, E. C. M., & Lang, W. (2020). Collaborative workshop and community participation: A new approach to urban regeneration in China.  Cities, 102(2), 43-63. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102743
Liu, G., Fu, X., Han, Q., Huang, R., & Zhuang, T. (2021). Research on the collaborative governance of urban regeneration based on a Bayesian network: The case of Chongqing.  Land Use Policy, 109(1), 42-64. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105640
Mecca, B., & Lami, I. M. (2020). The appraisal challenge in cultural urban regeneration: An evaluation proposal.  Abandoned Buildings in Contemporary Cities: Smart Conditions for Actions, 23(2), 49-70. ‌ https://doi.org/10.1007/978-3-030-35550-0_5
Meyer, N., & Auriacombe, C. (2019). Good urban governance and city resilience: An afrocentric approach to sustainable development.  Sustainability, 11(19), 1-18. https://doi.org/10.3390/su11195514
Mohed, A., Kaman Roudi, M., Sasanpour, F., & Ghasemi Kafroodi, F. (2014). Investigating good urban governance in urban neighborhoods (Study case: District 19 of Tehran municipality). Quarterly Journal of Urban Planning Studies, 2(7), 147-176. https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_1012.html [In Persian].
Peverini, M. (2021). Grounding urban governance on housing affordability: a conceptual framework for policy analysis. Insights from Vienna.  Partecipazione e conflitto, 14(2), 848-869. ‌ http://dx.doi.org/10.1285/i20356609v14i2p848
Qiao, Z., Liu, L., Qin, Y., Xu, X., Wang, B., & Liu, Z. (2020). The impact of urban renewal on land surface temperature changes: A case study in the main city of Guangzhou, China.  Remote Sensing, 12(5), 794-812. https://doi.org/10.3390/rs12050794
Ruá, M. J., Huedo, P., Civera, V., & Agost-Felip, R. (2019). A simplified model to assess vulnerable areas for urban regeneration.  Sustainable Cities and Society, 46, 101440. ‌ https://doi.org/10.1016/j.scs.2019.101440
Salmah, A. U. (2020). The impact of effectiveness and participation in good governance on the quality of healthy urban planning in Makassar City, Indonesia.  EurAsian Journal of BioSciences, 14, 6207-6211.
Sarwar, H., Emrai, M., Ghorbani Sepehr, A., & Amini Badamiar, Sh. (2018). Decent governance and regeneration of dilapidated urban tissues (Case study: 4th neighborhood of Azarshahr city). Development of Peri-Urban Spaces, 1(2), 71-84. https://www.jpusd.ir/article_114011.html ]In Persian].
Seo, U. S. (2020). Urban regeneration governance, community organizing, and artists’ commitment: A case study of Seongbuk-dong in Seoul.  City, Culture and Society, 21(2), 1-17. https://doi.org/10.1016/j.ccs.2019.100328
Shahriari, M. R. (1400). Measuring the indicators of urban regeneration and its effect on the quality of life of citizens (Case study: Sharif Abad neighborhood). Journal Of Geography and Human Relations, 4(2), 336-356. https://www.gahr.ir/article_139944.html [In Persian].
Sharma, P. (2020). Opportunities and struggles of decentralized governance reform for urban municipalities in India.  World Development Perspectives, 17(1), 1-17. https://doi.org/10.1016/j.wdp.2020.100174
Tasan-Kok, T., van den Hurk, M., Özogul, S., & Bittencourt, S. (2019). Changing public accountability mechanisms in the governance of Dutch urban regeneration.  European Planning Studies, 27(6), 1107-1128. ‌ https://doi.org/10.1080/09654313.2019.1598017
Tavaklinia, J., & Yadalenia, H. (2017). Analysis of good governance indicators in urban regeneration from the perspective of neighborhood residents (Case study: Tajrish neighborhood). Journal Of Geography (Regional Planning), 8(33), 265-280. https://www.jgeoqeshm.ir/article_83875.html ]In Persian].
Wang, H., Zhao, Y., Gao, X., & Gao, B. (2021). Collaborative decision-making for urban regeneration: A literature review and bibliometric analysis.  Land Use Policy, 107(2), 1-16. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105479
Xie, F., Liu, G., & Zhuang, T. (2021). A comprehensive review of urban regeneration governance for developing appropriate governance arrangements.  Land, 10(5), 545-561. https://doi.org/10.3390/land10050545
Zhang, W., Zhang, X., & Wu, G. (2021). The network governance of urban renewal: A comparative analysis of two cities in China.  Land Use Policy, 106(2), 1-19. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2021.105448 

Files

History

  • Receive Date: 26 July 2023
  • Revise Date: 29 August 2023
  • Accept Date: 11 September 2023

Share

How to cite

Statistics