سعیده علوی؛ حسین نظم فر؛ علی عشقی چهاربرج
چکیده
طرح مسئله: شکوفایی شهری، یکی از بهترین تلاش‌های بشری در طول تاریخ بوده است. در این زمینه، سازمان اسکان بشر در سال 2012، بحث شکوفایی شهری را با هدف تحقق سکونتگاههای پایدار و انسانی و ایجاد شهرهای بهتر و موفق‌تر ...
بیشتر
طرح مسئله: شکوفایی شهری، یکی از بهترین تلاش‌های بشری در طول تاریخ بوده است. در این زمینه، سازمان اسکان بشر در سال 2012، بحث شکوفایی شهری را با هدف تحقق سکونتگاههای پایدار و انسانی و ایجاد شهرهای بهتر و موفق‌تر مطرح کرد و شاخص‌هایی را نیز برای آنها در نظر گرفت؛ این شاخص‌ها شامل پنج بعد بهره‌وری، کیفیت زندگی، زیرساخت، عدالت اجتماعی و پایداری زیست‌محیطی است. این پنج بعد چرخ شکوفایی شهری را تشکیل می‌دهد. هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی مناطق ۲۲گانة شهر تهران به‌لحاظ برخورداری از شاخص شکوفایی شهری (CPI) است. روش: این پژوهش ازنظر هدف، نظری‌کاربردی و ازنظر ماهیت و روش، توصیفی‌تحلیلی است. برای رسیدن به هدف پژوهش از پنج معیار اصلی شاخص شکوفایی شهری در قالب 60 زیرمعیار بهره گرفته شد. محدودة زمانی بررسی‌شده، سال 1395 و مدل به کار برده‌شده برای ارزیابی، پرومته[1] و تحلیل گایاست[2]. نتایج: نتایج پژوهش نشان می‌دهد مناطق 22 و 6 شهر تهران به‌لحاظ برخورداری از شاخص‌های شکوفایی شهری در وضعیت کاملاً مطلوب، مناطق 3، 21 و 2 در وضعیت مطلوب، مناطق 1، 4، 13، 14، 11، 8، 15، 17، 16 و 5 در وضعیت متوسط و مناطق 20، 12، 10، 19، 9، 7 و 18 در وضعیت نسبتاً نامطلوب قرار دارند؛ همچنین مناطق شهری تهران در سه بعد شکوفایی شهری شامل کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی و پایداری زیست‌محیطی، وضعیت نامناسبی دارند. به‌منظور شکوفایی مناطق و رسیدن به اهداف مطلوب توسعة شهری تهران پیـشنهاد می‌شود متولیان امر و مسئولان طرح‌های توسعة شهری با برنامه‌ریزی اصولی در مسیر ارتقای شاخص‌های کیفیت زندگی، عدالت اجتماعی و پایداری زیست‌محیطی در مناطق شهری تهران گامی جدی بردارند. نوآوری: با توجه به اهمیت شکوفایی در توسعة پایدار شهرها و از آنجا که تاکنون هیچ مطالعه‌ای در این زمینه برای شهر تهران انجام نشده، نتایج این پژوهش برای برنامه‌ریزی‌های آینده سودمند است.
