علی حاجی نژاد؛ ابوذر پایدار؛ آیدا الاالدین وندی
چکیده
امروزه رسانه‌های جمعی نقش چندبعدی با جنبه‌های مثبت و منفی در تحولات زندگی جوامع دارند. یکی از ابعاد زندگی انسان، بعد فرهنگی است که به‌شدت در تأثیر رسانه‌های جمعی به‌ویژه برنامه‌های تلویزیونی است. ...
بیشتر
امروزه رسانه‌های جمعی نقش چندبعدی با جنبه‌های مثبت و منفی در تحولات زندگی جوامع دارند. یکی از ابعاد زندگی انسان، بعد فرهنگی است که به‌شدت در تأثیر رسانه‌های جمعی به‌ویژه برنامه‌های تلویزیونی است. توسعۀ فرهنگی زیربنای توسعة روستایی است و شاخص‌های متنوعی در حوزة نظام مهارت، نظام دانایی، نظام توانایی، افزایش سرمایۀ اجتماعی، حفظ و تقویت هویت فرهنگی و بهبود فرهنگ استفاده از کالاها و اماکن فرهنگی دارد. هدف این پژوهش، تبیین اثر برنامه‌های تلویزیونی بر توسعة فرهنگی زنان روستایی دهستان کیار غربی است. نوع پژوهش توصیفی - تحلیلی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، زنان روستایی بالای 15 سال دهستان کیار غربی هستند که با استفاده از رابطۀ کوکران، 359 نفر برای نمونه انتخاب شدند. پایایی پرسش‌نامه با یک مطالعۀ راهنما (30 پرسش‌نامه) انجام شد. ضریب آلفای کرونباخ بیش از7/0 محاسبه شد و نشان‌دهندة پایابودن ابزار استفاده‌شده بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های T، رگرسیون و تحلیل خوشه‌ای در نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد با این که زنان روستایی دهستان کیار غربی به طور متوسط، روزانه حدود 4 ساعت از وقت خود را صرف استفاده از برنامه‌های تلویزیونی می‌کنند، تأثیر برنامه‌های مذکور بر توسعة فرهنگی زنان روستایی دهستان کیار غربی با میانگین 9/2، پایین‌تر از حد متوسط است. همچنین نتایج مشخص کرد که 10 متغیر پژوهش به‌طور همزمان 4/73 درصد از واریانس اثرات تلویزیون را بر توسعة فرهنگی زنان روستایی دهستان کیار غربی تبیین کرده‌اند؛ مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: توجه به مشکلات پیش‌‌روی زنان، پخش برنامه با موضوع فرهنگ مدرن (توجه کم به فرهنگ و خواسته‌های زنان محلی)، پخش برنامه‌ها در راستای ارتقای حقوق زنان و تقویت مشارکت روستاییان.
