سید اسکندر صیدایی؛ هادی الفتی علی آبادی؛ علیرضا غلامی؛ مهرداد کرمی
چکیده
نیل به عدالت و تعادل در نظام سکونتگاه‌های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه‌ها است. تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای ...
بیشتر
نیل به عدالت و تعادل در نظام سکونتگاه‌های روستایی کشور مستلزم بررسی و شناخت منابع و امکانات این سکونتگاه‌ها است. تحلیل فضایی توسعه، نابرابری و میزان محرومیت نواحی مختلف و اولویت اقدامات را برای ارتقای سطح زندگی مشخص می‌کند. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از ۴۱ شاخص مختلف در ابعاد مختلف زیربنایی، اقتصادی، بهداشتی درمانی، فرهنگی - اجتماعی و خدماتی و به‌کارگیری آن‌ها در قالب الگو‌های موریس و تاکسونومی و همچنین روش ضریب تغییرات برای تعیین میزان پراکندگی شاخص‌ها به تحلیل نابرابری فضایی توسعة روستایی بین ۷ دهستان شهرستان صحنه در سال ۱۳۹۰ پرداخته شده است. نتایج هر دو الگوی به‌کار‌گرفته‌شده به‌صورت یکسان نشان‌دهندة وجود تفاوت در سطح توسعة دهستان‌ها و قرارگیری آن‌ها در سطوح مختلف است؛ به‌طوری‌که در هر دو الگو، دهستان گاماسیاب با ضریب توسعة 60/66 در الگوی موریس و 19/20 در الگوی تاکسونومی و همچنین دهستان حر به‌ترتیب با ضریب توسعة 99/20 و 11/87 بیشترین و کمترین درجة توسعه‌یافتگی را دارند. بین شاخص‌ها، شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی با 67/42 و شاخص‌های اقتصادی با 03/53 به‌ترتیب کمترین و بیشترین ضریب تغییرات را دارند. تفاوت ضریب توسعه به‌تفکیک شاخص‌ها، بیان‌کنندة وجود تفاوت در سطح توسعة دهستان‌ها از جنبة شاخص‌ها و لزوم انتخاب رویکردهای مناسب برای تعدیل این نابرابری‌ها است. همچنین ضریب همبستگی بین جمعیت و تعداد روستاهای دارای سکنه با ضرایب توسعه، به‌ترتیب با 509/0 و 07/0- به دست آمد که نشان‌دهندة همبستگی مثبت و قوی بین جمعیت و ضریب توسعه‌یافتگی دهستان‌ها است.
